Ο σπασίκλας

Ο σπασίκλας ο μαθητής δε θα πετύχει στη ζωή του. Μόλις βγει από τη γυάλα του σχολείου θα συνειδητοποιήσει πόσο λίγα εφόδια έχει, πόσο λίγο γνωρίζει τον κόσμο και πόσο άχρηστη ήταν η παπαγαλία. Ο καλός ο μαθητής δεν ταυτίζεται με τον σπασίκλα: είναι αυτός που αντί για την παπαγαλία στοχεύει στην κατανόηση, δεν νοιάζεται για τους βαθμούς αλλά για τη μάθηση, δε φοβάται να πειραματιστεί, να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, να αντιμιλήσει στον δάσκαλο όταν θεωρεί ότι αυτό είναι το σωστό. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους μαθητές δεν καταλαβαίνουν τη διαφορά ανάμεσα στον καλό μαθητή και τον σπασίκλα· λίγο ο φθόνος της επιτυχίας, λίγο που βαριούνται να προσπαθήσουν, λίγο που τους φταίνε για τα πάντα οι καθηγητές και τα θέματα των εξετάσεων. Κάποιοι από αυτούς υπολογίζουν ότι όταν μεγαλώσουν θα βολευτούν σε μια τεμπέλικη δουλειά, ή θα τους ταχτοποιήσουν επαγγελματικά οι γονείς τους. Πιο πολύ ενδιαφέρον έχει η πορεία που ακολουθούν ορισμένοι αλητάμπουρες, θηριάκια απείθαρχα· από αυτούς άλλοι θα καταστραφούν, άλλοι θα χρησιμοποιήσουν το ταλέντο τους για να πετύχουν, συνήθως καταφέρνοντας να κουμαντάρουν και να αξιοποιήσουν το σύστημα καλύτερα απ' όλους, παρά πολεμώντας το.

Ο σπασίκλας μαθητής είναι η κυβέρνηση· παπαγαλίζει τις συμβουλές των ξένων, που νοιάζονται κυρίως για τη σωτηρία των τραπεζών τους, χωρίς να αναρωτιέται πού οδηγεί αυτό. Ο καλός ο μαθητής θα θέλαμε να είναι η Δημοκρατική Αριστερά (και οι συγγενείς δυνάμεις, π.χ. Οικολόγοι Πράσινοι): να υποδεικνύει το σωστό, να μη φοβάται να αμφισβητεί τόσο τις οδηγίες του «δασκάλου» όσο και τις βολικές βεβαιότητες των υπολοίπων. Το κατά πόσο το έχει καταφέρει, θα το συζητήσω σε επόμενη ανάρτηση. Οι υπόλοιπη αριστερά και η δεξιά έχουν χάσει το «τρένο» της «μάθησης»: δεν κάνουν τον κόπο να απαντήσουν το βασικό ερώτημα «πού θα βρεθούν τα λεφτά», ισχυρίζονται ότι «ξέρουν καλύτερα» χωρίς να μας λένε τι ξέρουν, για τα πάντα τους φταίει ο δάσκαλος. Κάποιοι (π.χ. πασοκογενείς και παραδοσιακοί δεξιοί) ουσιαστικά νοιάζονται για τη διατήρηση της δυνατότητάς τους να πλουτίζουν παρασιτικά και τεμπέλικα. Άλλοι (Αλαβάνος και σία) χρησιμοποιούν το ταλέντο τους για να «παίξουν» με το σύστημα, αλλά στην ουσία αρνούνται να το πολεμήσουν: κάτι τέτοιο θα απαιτούσε σκληρή δουλειά και ωριμότητα που δε διαθέτουν.