Μια ιστορική γκάφα της Αριστεράς

Ο Μηχανισμός Σταθερότητας, η Ελλάδα και η Ευρώπη της αλληλεγγύης


Των Jean-Paul Besset, Daniel Cohn-Bendit, Alain Lipietz, Yann Moulier Boutang, Shahin Vallee. 

Αναδημοσίευση από ΤΑ ΝΕΑ. (Συντομευμένη* μετάφραση από την Le Monde.)

Οι βουλευτές της γαλλικής Αριστεράς και των οικολόγων διέπραξαν στην Εθνοσυνέλευση στις 21 Φεβρουαρίου μια ιστορική γκάφα: επέλεξαν να αντιταχθούν ή να απόσχουν κατά την ψηφοφορία για την επικύρωση της συνθήκης που δημιουργεί ένα εργαλείο αλληλεγγύης προς τις χώρες της ευρωζώνης που δεν μπορούν πλέον να δανειστούν, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ).

Από το 2010 οι Πράσινοι και οι Σοσιαλιστές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσαν μάχη για να υπάρξει ένας τέτοιος μηχανισμός. Αυτή η αλληλεγγύη δεν είναι μόνο θέμα γενναιοδωρίας, αλλά και καλώς εννοούμενου συμφέροντος. Η χρεοκοπία ενός ευρωπαϊκού κράτους θα επέφερε τη χρεοκοπία των τραπεζών μας, που κατέχουν τις οικονομίες μας, τους μισθούς μας• και αν οι καταθέτες αποζημιωθούν, αυτό θα γίνει με τους δικούς μας φόρους. Η δημιουργία του ΕΜΣ είναι ένα πρώτο βήμα προς μια ομοσπονδιακή Ευρώπη με δικό της υπουργείο Οικονομικών και προϋπολογισμό.

Η μη ύπαρξη του ΕΜΣ είναι ένας παραλογισμός, τον οποίο είχαμε καταγγείλει ήδη από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992), η οποία εμπόδιζε την αλληλεγγύη: η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είχε το δικαίωμα να βοηθά τα μέλη της που αντιμετωπίζουν δυσκολίες! Ετσι, εδώ και τρία χρόνια παιδευόμαστε για να βοηθήσουμε την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, μειώνοντας λίγο λίγο την εχθρότητα των «λαϊκισμών των πλουσίων» της Ευρώπης του Βορρά, που δεν έτρεφαν παρά περιφρόνηση γι' αυτές τις χώρες που είναι «ανίκανες να διαχειριστούν τον προϋπολογισμό τους». Βεβαίως καταγγείλαμε τα λάθη των ηγετικών τάξεων των χωρών αυτών. Ωστόσο ουδέποτε αγνοήσαμε το ότι οι ευθύνες είναι μοιρασμένες σε όλη την Ευρώπη.

Επειτα από τρία χρόνια διαπραγματεύσεις με τις πιο «εγωιστικές» κυβερνήσεις, έχουμε έναν μηχανισμό, βεβαιότατα ατελή εφόσον είναι προϊόν συμβιβασμού, ο οποίος όμως στέκει: ένα ταμείο αλληλεγγύης, που δανείζεται στη θέση όσων χωρών έχουν χάσει κάθε αξιοπιστία στις διεθνείς αγορές, με την εγγύηση όλης της Ευρώπης. Αλλά τη στιγμή της ψήφου οι δημαγωγοί αρνούνται τη δημιουργία του ΕΜΣ. «Ναι», λένε, «είμαστε αλληλέγγυοι με τους Ελληνες, θέλουμε έναν ΕΜΣ, αλλά όχι αυτόν εδώ». Συνεπώς, καθώς αυτός ο πραγματικός ΕΜΣ είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού, είναι σαν να λένε ότι δεν θέλουν καθόλου ΕΜΣ και κάθε χώρα ας τα βγάλει πέρα μόνη της...

Ορισμένοι επικρίνουν τον ΕΜΣ ως μια νέα τεχνοκρατική δομή, ανεύθυνη ενώπιον των πολιτικών οργάνων. Ε, όχι! Οι κυβερνήτες του ΕΜΣ θα είναι οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών-μελών, οι διοικητές θα διορίζονται από αυτούς και θα μπορούν «να ανακληθούν ανά πάσα στιγμή» και η διεύθυνσή του θα είναι πολιτική.

Αλλοι καταφέρονται εναντίον της στάθμισης της συμμετοχής στις αποφάσεις και στις υποχρεώσεις: θα είναι ανάλογη με το μερίδιο μιας χώρας στο ΑΕΠ της ευρωζώνης. Θα προτιμούσαν να είναι ανάλογη με τον πληθυσμό; Είναι θεμιτό τα διαρθρωτικά κεφάλαια που μεταβιβάζονται κάθε χρόνο σε κάποιο από τα μέλη της να ψηφίζονται από το Κοινοβούλιο. Εδώ όμως μιλάμε για άλλο πράγμα: για τις εγγυήσεις που η Ευρώπη μπορεί να προσφέρει σε έναν δανειστή προς όφελος κάποιου δικού της. Και η απαιτούμενη αλληλεγγύη πρέπει να είναι ανάλογη της δυνατότητας που έχει καθένας να σπεύδει σε βοήθεια του γείτονα.

Επικρίσεις διατυπώνονται, τέλος, κατά του άρθρου 12: για να επωφεληθείς από το αμοιβαίο δάνειο πρέπει να αποδεχθείς όρους, η διαπραγμάτευση των οποίων θα γίνεται κατά περίπτωση. Και εδώ εμφανίζεται η τραγική εικόνα της Ελλάδας. Αλλά ας είμαστε σαφείς: το πρόβλημα δεν είναι ότι, όταν δανείζεστε στη θέση του γείτονά σας, του ζητάτε να πάρει μέτρα για να μπορέσει να σας επιστρέψει τα χρήματα. Αν δεν το κάνετε, δεν θα μπορείτε να δανειστείτε εσείς οι ίδιοι! Το αληθινό πρόβλημα είναι ο τύπος του προτεινόμενου «σχεδίου εξυγίανσης». Και αυτό δεν υπάρχει στη συνθήκη, αποτελεί αντικείμενο αγώνα... Οπως η πλειονότητα του ελληνικού λαού, που εκτιμά την αλληλεγγύη της ευρωζώνης αλλά είναι εχθρική στο θηριώδες σχέδιο που του επιβάλλει η τρόικα, είμαστε υπέρ των προϋποθέσεων αλλά όχι αυτών που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα και οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στη συνθήκη του ΕΜΣ.

Ο Jean-Paul Besset είναι ευρωβουλευτής του σχηματισμού Ευρώπη Οικολογία - Οι Πράσινοι. Ο Daniel Cohn-Bendit, συμπρόεδρος της ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο. Ο Alain Lipietz, οικονομολόγος. Ο Yann Moulier Boutang, οικονομολόγος. Και ο Shahin Vallée, οικονομολόγος. 

*ΣΣ: Δεν είναι γελοίο η ελληνική εφημερίδα να μη βρίσκει χώρο για να δημοσιεύσει ολόκληρο ένα τέτοιο σημαντικό άρθρο;