Τρίτη 5 Ιουλίου 2011

Παράλληλη απασχόληση καθηγητών σε ξένα και ελληνικά Α.Ε.Ι.


Γράφω για ένα θέμα που με αφορά προσωπικά, μία διάταξη του νέου νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση (εδώ), το οποίο ελπίζω να βρω χρόνο να σχολιάσω κάποια στιγμή (η γενική μου άποψη είναι πολύ θετική).

Σύμφωνα με το άρθρο 20 του νομοσχεδίου, θα επιτρέπεται πλέον σε καθηγητές να απασχολούνται ταυτοχρόνως και σε ξένα και σε ελληνικά ΑΕΙ, λαμβάνοντας μόνο το ποσοστό των αποδοχών που αντιστοιχούν στο χρόνο απασχόλησής τους. Όλα καλά μέχρι εδώ, πλην όμως η διάταξη περιορίζεται σε ... καθηγητές πρώτης βαθμίδας! Γιατί;

Έχουμε χορτάσει από παραδείγματα καθηγητών που, έχοντας κάνει ένα όνομα στο εξωτερικό, κάνουν και ένα πέρασμα από την Ελλάδα για να εξαργυρώσουν τη φήμη τους με διαφόρων ειδών πολιτικές επαφές, πλουσίως αμοιβόμενες θέσεις σε επιτροπές, και ελάχιστη προσφορά στο πανεπιστήμιο που τους κάλεσε. Ταυτοχρόνως, επειδή στην επαρχιώτικη Ελλαδίτσα είσαι ό,τι δηλώσεις, συχνά χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ για να φουσκώσουν τη φήμη τους υπέρ το δέον, και τελικά απολαμβάνουν μία προβολή και ένα λιβάνισμα που στο εξωτερικό ούτε που θα μπορούσαν να φανταστούν. Ονόματα δε χρειάζεται να αναφέρω, οι περιπτώσεις είναι γνωστές. Η Ελλάδα δε χρειάζεται τέτοια αποικιοκρατικού τύπου «προσφορά»!

Δεν είναι βέβαια όλοι έτσι. Εκεί όμως που θα βρεις περισσότερους ανθρώπους με διάθεση και ικανότητες να προσφέρουν, είναι ανάμεσα στους νέους ερευνητές, αυτούς που έχουν όρεξη και ενέργεια για δουλειά, αγάπη και νοσταλγία για την Ελλάδα, αλλά ταυτοχρόνως δε θέλουν να χάσουν τα πλεονεκτήματα που τους προσφέρει μία διεθνής καριέρα και η παρουσία τους στους χώρους που όπου αναπτύσσεται η πιο πρωτοποριακή έρευνα. Ταυτόχρονα, είναι συνήθως σε αυτή τη φάση της ζωής που κάποιος έχει τη δυνατότητα να μετακινείται, όχι αργότερα όταν οι προσωπικοί δεσμοί με την Ελλάδα έχουν ατονήσει και άλλοι έχουν δημιουργηθεί στα ξένα. Για αυτούς (εμάς) πρέπει να ισχύσει αυτή η διάταξη, όχι αποκλειστικά για καθηγητές πρώτης βαθμίδας!

Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν πολλά να κερδίσουν από ερευνητές που κατέχουν ταυτοχρόνως θέση στο εξωτερικό, υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους, βρίσκονται στην Ελλάδα για το διάστημα που οφείλουν, και κοινοποιούν διεθνώς τη σχέση τους με το ελληνικό πανεπιστήμιο (όλα αυτά μπορούν να ελεγχθούν και να επιβληθούν). Έχουν να κερδίσουν σε αναγνωρισιμότητα, αλλά πολύ περισσότερο σε ποιότητα ερευνητικού έργου, στην παρακολούθηση των τάσεων που διαμορφώνονται παγκοσμίως, στην ενσωμάτωσή τους στο διεθνές επιστημονικό γίγνεσθαι. Μάλιστα, σήμερα που λόγω κρίσης και αβεβαιότητας φαίνεται να αναστρέφεται η τάση για επιστροφή νέων, καλών ερευνητών, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να διατηρήσουν μία θέση στο εξωτερικό η πολιτεία τους δίνει μία εγγύηση ότι δε ρισκάρουν να χαντακώσουν την καριέρα τους, και έτσι διευκολύνει την επιστροφή τους.

Ελπίζω το άρθρο 20 να αναθεωρηθεί. Όσοι συμφωνείτε και ενδιαφέρεστε, μιλήστε και βοηθήστε να ακουστεί η φωνή μας.

13 σχόλια:

  1. Καλά όλα αυτά, αλλά η γενική σου άποψη για το νομοσχέδιο πολύ θετική; Αυτό με τρόμαξε και περιμένω το γενικό σου σχόλιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ελληνοβραζιλιάνε φίλε, το σχόλιό σου με δεσμεύει, θα απαντήσω αναλυτικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ομολογώ πως δεν έκατσα να διαβάσω το νέο νομοσχέδιο, ούτε και έχω σαφή άποψη γύρω από το θέμα. Αρχικά μου φαίνεται θετική αυτή η ευελιξία, αρκεί όμως να είναι για την βελτίωση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής δουλειάς που γίνεται στα πανεπιστήμια, και όχι για καθαρά οικονομικούς λόγους. Συμφωνώ με τα σχόλια σου, για το ότι νέοι Έλληνες επιστήμες, που δεν είναι καθηγητές πρώτης βαθμίδας θα μπορέσουν να προσφέρουν εξίσου, αν όχι και περισσότερο από τους πιο "φτασμένους", αρκεί να υπάρχει ένα σαφές πλαίσιο που θα καθορίζει τις υποχρεώσεις τους. Φίλος μου που δουλεύει ως "407" σε ελληνικό πανεπιστήμιο, το πρώτο που σκέφτηκε αυθόρμητα να μου πει είναι "καλά, ένας απ' έξω απλά θα παίρνει ακόμα έναν μισθό, δεν θα πατάει ποτέ, θα κάνουμε εμείς τα μαθήματα του, και ζήσε Μάη μου για το πότε θα πιάσουμε κανονική δουλειά όλοι οι εκλεγμένοι αδιόριστοι".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε Σφίλτρο,

    Συγγνώμη που άργησα να απαντήσω. Θεωρώ αδιανόητο οι καθηγητές να μην τηρούν ούτε τις τυπικές τους υποχρεώσεις, π.χ. την παρουσία τους στο μάθημα. Είναι ένα χρόνιο πρόβλημα, όμως πολύ εύκολο να ελεγχθεί, π.χ. με τα ερωτηματολόγια που συμπληρώνουν οι φοιτητές, πολιτική βούληση χρειάζεται μόνο. Όντως πολλοί δοκίμασαν να πατήσουν σε δύο βάρκες, μία στην Ελλάδα και μία στο εξωτερικό, και αρκετοί δεν στάθηκαν στο ύψος των υποχρεώσεών τους, αλλά αυτό ήταν εν μέρει λόγω της χαλαρότητας του συστήματος και εν μέρει λόγω της παράνομης φύσης αυτής της προσπάθειας, καθώς δεν έχει προβλεφθεί τμηματική απασχόληση με αντίστοιχη ποσόστωση των υποχρεώσεων. Όσο για το αν θα τρώνε μία θέση, μπορεί κανείς να δει το ποτήρι μισογεμάτο ή μισοάδειο, π.χ. αν θεωρήσεις ότι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να κατέχουν ολόκληρη τη θέση, φεύγοντας για μισό χρόνο στο εξωτερικό ελευθερώνουν έξι μισθούς για κάποιον άλλο (και το πανεπιστήμιο εμφανίζει και των δύο τα ονόματα στο προσωπικό του - το σημαντικό βέβαια είναι, όπως είπα, όχι τα ονόματα αλλά η προσφορά).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Και εδώ δεν συμφωνώ, όσο κι αν σε συμφέρει. Κανένα σοβαρό πανεπιστήμιο δεν μπορεί να στηριχθεί (στήσιμο εργαστηρίων, επίβλεψη εργασιών κλπ.) σε έναν νέο που θα είναι μισός εδώ-μισός αλλού. Η ρύθμιση μόνο για σταρ έχει νόημα, άλλο αν κι αυτό είναι καλό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ο όρος καθηγητές του νέου νόμου αναφέρετε σε όλες τις βαθμίδες, δηλαδή καθηγητές πρώτης βαθμίδας, αναπληρωτές και επίκουρους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Όντως, ευχαριστώ για το σχόλιο και ζητώ συγγνώμη που δεν επικαιροποίησα την ανάρτηση. Με αλλαγή της τελευταίας στιγμής αφαιρέθηκε ο περιορισμός της πρώτης βαθμίδας που υπήρχε σε όλα τα προσχέδια του νόμου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Επίσης, αν δείτε το blog του κ. Πανάρετου, αναφέρει ότι το μόνο που χρειάζεται είναι η έγκριση της Γ.Σ. Δυστυχώς βέβαια, το γεγονός ότι στις παραγράφους 1 και 2 του ίδιου άρθρου γίνεται αναφορά στον Οργανισμό περιπλέκει τα πράγματα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Όντως, διαβάζοντας κανείς το συγκεκριμένο άρθρο αποκτάει την εντύπωση η διαδικασία είναι διαφορετική για κάποιον που έρχεται από το εξωτερικό στην Ελλάδα απ' ό,τι για κάποιον που έχει πλήρη θέση στην Ελλάδα και κατόπιν εκλέγεται στο εξωτερικό.

    Οι νομικές μου γνώσεις είναι μηδαμινές, αλλά αυτό που καταλαβαίνω είναι το εξής: όσοι έχουν εκλεγεί και διοριστεί κατόπιν ανοιχτής διαδικασίας σύμφωνα με το άρθρο 18, εντάσσονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 26 και αρκεί έγκριση της ΓΣ (όπως λέει ο Πανάρετος, αλλά θα πρόσθετα: τυπική έγριση της ΓΣ, καθώς δεν προκύπτει από πουθενά ότι τίθεται στη διακριτική ευχέρεια κανενός η δυνατότητα παράλληλης απασχόλησης). Από την άλλη, εάν κάποιος έχει ήδη θέσει στο εξωτερικό δικαιούται να ζητήσει την αυτοτελή κρίση και εκλογή του ως καταξιωμένου μπλα μπλα μπλα, σύμφωνα με την παράγραφο 1, οπότε ενεργοποιούνται διαδικασίες που θα προβλέπονται από τον Οργανισμό του ιδρύματος· στην περίπτωση αυτή η εκλογή είναι για πενταετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης αλλά χωρίς προοπτική μονιμότητας.

    Καλά τα λέω; Γνωρίζετε περιπτώσεις όπου να ήδη εφαρμοστεί το συγκεκριμένο άρθρο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Το προσπαθώ, όταν έχω νεώτερα θα σας ενηρώσω. Δυστυχώς, δεν νομίζω ότι θα είναι τόσο εύκολη υπόθεση όσο αναφέρει ο κ. Πανάρετος. Ειδικά όταν η διοίκηση του ιδρύματος δεν είναι fun του Νέου Νόμου. Έπρεπε να είχαν προσθέσει την όλη διαδικασία στον Νόμο. Τόσο δύσκολο ήταν???

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Έλα ντε! Η προχειρότητα στη συγγραφή των νόμων είναι βούτυρο στο ψωμί όσων θέλουν να μην εφαρμόζονται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Η εκει Πρυτανεία τι λέει συνάδελφε?

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Politics, math and more...

Ένα ιστολόγιο.