Προσγείωση

Προσγειώθηκα σήμερα στην Αθήνα, και παρατήρησα ότι ο ήλιος λάμπει ακριβώς με την ίδια ένταση όπως πριν την κρίση. Παράξενα πράγματα...

Επίλογος (;)

Αν ισχύουν τα όσα γράφτηκαν χθες το βράδυ, ότι δηλαδή ο επόμενος πρωθυπουργός θα επιλεγεί από τις τάξεις των φθαρμένων διαχρονικών χειροκροτητών του ΠΑΣΟΚ (ο ένας εκ των οποίων, και τωρινός πρόεδρος της Βουλής κ. Πετσάλνικος, ευθύνεται και για την υπογραφή του νόμου περί ευθύνης υπουργών ως Υπ. Δικαιοσύνης, όπως πολύ εύστοχα υπενθυμίζει φίλος στο διαδίκτυο), τότε μιλάμε για την ολοκλήρωση της τραγωδίας με τη σφραγίδα αυτού που τη δημιούργησε: του βαθέως κράτους, του ξεφτισμένου πολιτικού προσωπικού της μεταπολίτευσης. Σύμφωνα με τις ενδείξεις, η λύση του τεχνοκράτη Παπαδήμου εμποδίστηκε από τον Βενιζέλο και το Σαμαρά, τους κατεξοχήν δηλαδή εκφραστές του κεντρώου και δεξιού λαϊκισμού: ο ένας, μάστορας της ρητορείας και της κωλοτούμπας, διακεκριμένο μέλος του εκκλησιαστικο-πολιτικού συμπλέγματος της συμπρωτεύουσας και διαρκής δελφίνος παρά το αποτυχημένο πέρασμά του από σειρά υπουργείων (το «παρά» ακούγεται αστείο εδώ — λες και έχει καμία σχέση!), και ο άλλος, κήρυκας του εθνοκάπηλου λαϊκισμού, απολογητής του καραμανλισμού (του νεώτερου), υπεύθυνος σε μεγάλο βαθμό για την επιβάρυνση της χώρας με το πρόβλημα των Σκοπίων και αυτός που διόριζε τη μισή Μεσσηνία στο Δημόσιο σε κάθε του πέρασμα από υπουργείο.

Το κατεστημένο στο χώρο της Αριστεράς, όχι μόνο το πολιτικό αλλά και το δημοσιογραφικό, πολιτισμικό κλπ, συμπεριλαμβανομένων και των πιο αξιόλογων κομματιών του, απέτυχε να διαχωρίσει φίλους και εχθρούς, να αναγνωρίσει τα διακυβεύματα της εποχής και να κάνει τις απαραίτητες συμμαχίες για να αλλάξει ένα σύστημα για το οποίο ακόμα και ο «συστημικός» Παπαδήμος θεωρείται απειλή. Έτσι, ο μόνος χώρος στη που χώρα μας που έχει κουλτούρα πολιτικής παρέμβασης και κινημάτων είναι τώρα ανίκανος να παρέμβει στις εξελίξεις και να εκφράσει κάτι που θα μπορούσε να ενώσει πλατιές λαϊκές μάζες, όπως το αίτημα για αποφυγή της χρεοκοπίας, παραμονή της Ελλάδας σε ευρωπαϊκή τροχιά, και να μην πάνε χαμένες οι θυσίες που έγιναν και θα συνεχίσουν (με οποιοδήποτε σενάριο) να γίνονται.

Ταυτοχρόνως, ο σκεπτόμενος κόσμος του Κέντρου και της Δεξιάς ταλανίζεται από το πρόβλημα που είχε σε όλη τη μεταπολίτευση: δεν μπόρεσε να απεμπλακεί από το σύστημα του δικομματισμού, αντιθέτως ταλαντευόταν σαν το εκκρεμές από τον έναν στον άλλο, πάντα με ελπίδες εκσυγχρονισμού που (με ελάχιστες εξαιρέσεις) αποδεικνύονταν άστοχες. Έτσι, όσο και αν του ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι και μόνο που τίθεται το ερώτημα Παπαδήμος ή Πετσάλνικος, δεν έχει καμία απολύτως οργανωτική δυνατότητα παρέμβασης έξω από το μαντρί των κομματικών μηχανισμών που σήμερα ολοκληρώνουν τη διαχρονική τους προδοσία.

Όσο τα δανεικά εξαπάτησαν την Κεντρο(+)αριστερά ώστε να νομίζει ότι κάποια στιγμή πλησιάσαμε στο σοσιαλιστικό όνειρο (ή, τουλάχιστον, ότι υπάρχουν στην Ελλάδα σοσιαλιστικές κατακτήσεις που αξίζει να προστατευθούν), άλλο τόσο εξαπάτησαν τη σκεπτόμενη Κεντρο(+)δεξιά στο να θεωρεί ότι παρά τις πολιτικές αστοχίες ο εκσυγχρονισμός περπατάει επαρκώς. Σε αυτά τα δύο χρόνια της κρίσης οι έλλογες δυνάμεις αυτών των χώρων απέτυχαν να έρθουν σε επικοινωνία και να βάλουν τις βάσεις ενός κινήματος που θα τους επέτρεπε να ξεπεράσουν τις διαχρονικές τους αδυναμίες και να εκφράσουν ευρύτερες λαϊκές μάζες.

Χθες τη νύχτα, μετά τη διαρροή των παραπάνω ειδήσεων, κάποιος σε μία ομάδα στο διαδίκτυο κάλεσε σε άμεση συγκέντρωση στο Σύνταγμα. Πήγαν δώδεκα άτομα. Ακόμα και έτσι, ήταν τουλάχιστον η επισήμανση μιας απουσίας, σπονδή στο κενοτάφιο ενός κινήματος που θα έπρεπε σήμερα να βιώνει ρωμαλέα νεότητα αλλά η τύχη του αγνοείται. Ίσως, λέω ίσως, να μην έχουν τελειώσει όλα — και να έχουμε ακόμα μερικές ώρες ή μέρες για να συνεννοηθούν μεταξύ τους οι πανταχόθεν έλλογες δυνάμεις, να ξεσηκώσουν το λαό και να χαλάσουν τα σχέδια στους πολιτικούς που ποτέ δεν ασχολήθηκαν με το πατριωτικό τους καθήκον.

Ένα αποκαλυπτικό "δημοψήφισμα"

Από το LEFT LIBERAL SYNTHESIS, όπως πάντα εύστοχο.

Καλά τώρα, ανακαλύψαμε ότι το δημοψήφισμα είναι τυχοδιωκτισμός.


Υποκρισίες.

Η πολιτική ως κυριαρχία είναι στην ουσία της είναι αφοπλιστικά διλληματική.: Φίλος – Εχθρός, Ναι- Όχι.

Ο Γαπ είναι επικίνδυνος γιατί είναι ο αντιπροσωπευτικός τύπος του μέσου όρου της πολιτικής ζωής. Δεν είναι επικίνδυνος γιατί άσκησε το προνόμιο του πρωθυπουργού, δηλαδή να θέτει αυτός το δίλλημα. Είναι ο εκπρόσωπος μας σε ικανότητα, σύλληψη, ευθύνη . Είναι ο πρωθυπουργός που μας αξίζει.

Το δημοψήφισμα μπορεί , κατά λάθος, να αποβεί λυτρωτικό για όλους.

Σήμερα όλοι είδαμε τα όρια της μονομερούς πολιτικής για την οποία υπερθεμάτιζαν όλοι. Να φύγουμε, να εκβιάσουμε. Το κάνει το δημοψήφισμα καλύτερα από τον καθένα.

Η φαντασίωση της «σκληρής διαπραγμάτευσης» τελείωσε σήμερα καθώς οι υποστηρικτές της είδαν έντρομοι τα spreads να ανεβαίνουν τις τράπεζες να αγγομαχούν.

Το δημοψήφισμα είναι λυτρωτικό γιατί αποκαλύπτει την γιγαντιαία μπλόφα της ελληνικής κοινωνίας. Θέλουμε Ευρώπη ακριβώς για να γογγύζουμε για την Ευρώπη. Χωρίς αυτήν δεν υπάρχει ο «πατερούλης» στον οποίο θα απευθυνθεί το παράπονο.

Ο αντιπρόσωπος μας ,ο ΓΑΠ, γονατίζοντας ο ίδιος από το βάρος της ευθύνης , κατέβηκε στο επίπεδο που τον ήθελαν όλοι: στην διαχείριση της συντεχνίας του. Και τώρα που κατέβηκε όλοι τρομοκρατήθηκαν.

Ούτε ένας δεν σήκωσε ευθέως το γάντι του δημοψηφίσματος για ένα θαρραλέο όχι. Κανένας δεν φαντάστηκε το λαό χαρούμενο με ένα Όχι.

Ο ανίκανος Γαπ έκανε την απόλυτη κίνηση «υψηλής πολιτικής» για να αποκαλύψει την ένδεια του και την έρημο αντιπροτάσεων και πολιτικών. 

Όχι άλλες γενικές και αόριστες απεργίες

Το ιστολόγιο, προκειμένου να βγει από το λήθαργό του, αναδημοσιεύει ένα εξαιρετικό άρθρο του Σταύρου Θεοδωράκη από το protagon.gr.

Τώρα που τελείωσε η απεργία (και πριν ξεκινήσει η επόμενη) είναι ευκαιρία να πούμε μερικές καθαρές κουβέντες. Πιστεύει κανείς ότι κάτι άλλαξε με την απεργία της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ;  Ότι φοβήθηκε η τρόικα, η Μέρκελ ή έστω ο Βενιζέλος; Ότι θα πάρουν πίσω, έστω και στο ελάχιστο, κάποιες από τις αποφάσεις τους; Όχι βέβαια. Είναι περίπου σαν το κόλπο με τον καλό και τον κακό μπάτσο. Άλλωστε παιδιά του ίδιου κομματικού σωλήνα είναι οι πολιτικοί και οι συνδικαλιστές στην Ελλάδα (γιατί αλλού υπάρχουν και ανεξάρτητα κινήματα).  Οι συνδικαλιστές όταν πετύχουν γίνονται βουλευτές και αν αποτύχουν ξαναγίνονται συνδικαλιστές (ή δήμαρχοι). Ή μήπως πιστεύει κανείς ότι αν πάρουμε τους 300 της Βουλής τους πετάξουμε στην θάλασσα και βάλουμε στη θέση τους, τους 300 ρήτορες των δρόμων και των καναλιών (αριστερούς, δεξιούς ή σοσιαλιστές), θα λυθούν τα προβλήματα μας; Και τέλος υπάρχει έστω και ένας που να πιστεύει ότι οι απεργίες, οι συγκεντρώσεις, οι κινητοποιήσεις, οι καταλήψεις, οι αποκλεισμοί, δύο χρόνια τώρα, έχουν κάνει την ζωή μας καλύτερη; Τι κέρδισε ας πούμε, η κοινωνία, από την κατάληψη των 600 σχολείων; Τι κέρδισε που αυτή την εβδομάδα, κάποιοι κατέλαβαν τις χωματερές και γέμισαν τους δρόμους της Αττικής με σκουπίδια; Ταράχτηκαν οι γερμανοί νοικοκυραίοι, ή συγκινήθηκαν οι Φινλανδοί και τώρα θα ζητήσουν λιγότερες εγγυήσεις για να μας δανείσουν τα χρήματα τους.

Αν λοιπόν οι γενικές και αόριστες διαμαρτυρίες δεν δίνουν λύση, τότε τι κάνουμε; Κλεινόμαστε στα σπίτια μας και χαζεύουμε τηλεόραση; Όχι βέβαια. Η χώρα ειδικά αυτή την περίοδο έχει ανάγκη από ζωντανά (και ζωηρά!) κινήματα. Κινήματα όμως μεταρρύθμισης και όχι συντήρησης. Κινήματα που θα ανέτρεπαν ή τέλος πάντων θα έπλητταν το κατεστημένο που εξουσιάζει τη χώρα. Απαριθμώ μερικούς από τους στόχους αυτών του κινημάτων:

- Μείωση του κόστους του πολιτικού συστήματος. Το 2000 ο προϋπολογισμός της Βουλής ήταν 97 εκατομμύρια και το 2009 πήγε στα 222 (φέτος έπεσε στα 198)! Τα κόμματα το 2010 χρηματοδοτήθηκαν με 48 εκατομμύρια (11 περισσότερα από τα 37 που είχαν συμφωνηθεί - η ΝΔ έλαβε άλλα 5, το ΠΑΣΟΚ άλλα 4, το ΚΚΕ άλλα 1.3, ο ΣΥΡΙΖΑ άλλες 900 χιλιάδες και ο ΛΑΟΣ άλλες 700 χιλιάδες). Το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ έχουν πάρει επιπλέον δάνεια 130 εκατομμυρίων (με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου βεβαίως). Η μείωση μόνο του αριθμού των Βουλευτών από 300 σε 200 θα εξοικονομούσε στη χώρα 1 δισεκατομμύριο ετησίως!

- Να απολύσουν οι πολιτικοί τα ρουσφέτια τους (αντί να πάμε στην εφεδρεία). Επί αυτού έχω γράψει ολόκληρο άρθρο.

- Η εκκλησιαστική και μοναστηριακή περιουσία να αξιοποιηθεί από τις τοπικές κοινωνίες και οι μισθοί των ιερωμένων να πάψουν σταδιακά να επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτή θα περίμενε κανείς να ήταν η πρόταση των ιεραρχών (αυτή τη δύσκολη εποχή) αντιθέτως όμως βγήκαν και απείλησαν ότι αν πειραχθούν οι μισθοί τους  θα συμμετέχουν και αυτοί στα κινήματα του λαού. Αλλά θα μου πείτε εδώ κάποιοι (συντηρητικοί) αριστεροί στήριξαν το κίνημα των απόστρα  των αξιωματικών στους δεσποτάδες δεν θα ενδώσουν;  

- Φυλάκιση των μεγάλων οφειλετών και των μεγάλων φοροκλεπτών. «Αυτών που συστηματικά υποκρύπτουν τα εισοδήματα τους» (όπως μου είπε την Κυριακή στους «Πρωταγωνιστές» ο Δραγασάκης, ιστορικό στέλεχος του Συνασπισμού). Και μόνο ένα μήνα να εφαρμοζόταν το μέτρο της φυλάκισης, όλοι αυτοί οι φλώροι των Αθηνών που κυκλοφορούν με Hammer και χρυσά μανικετόκουμπα θα έσπευδαν στο ταμείο να πληρώσουν.

- Απαγόρευση των off shore με τις οποίες η «κυρίαρχη τάξη» πραγματοποιεί τις συναλλαγές της (από μεταγραφές ποδοσφαιριστών ως το χτίσιμο κατοικιών, ενοικίαση εξοχικών και αγορά θαλαμηγών). Ο Χριστοδουλάκης είχε κάποτε ξεκινήσει μια προσπάθεια απαγόρευσης των off shore, οι «επόμενοι» όμως και οι τωρινοί έβαλαν την υπόθεση στο συρτάρι.

- Άνοιγμα και έλεγχος των private λογαριασμών  στις τράπεζες της Ελλάδας, της Ελβετίας (και άλλων «παραδείσων») εκεί που κρύβονται «τα μαύρα χρήματα των πλουσίων ελλήνων με τις πτωχευμένες επιχειρήσεις» (όπως έγραψαν οι αμερικάνικες εφημερίδες). Μόνο οι πρώτοι 40 λογαριασμοί που άνοιξαν στην Ελλάδα αποκάλυψαν 80 αδήλωτα εκατομμύρια. Όπως μου έλεγε ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ  αυτή είναι η μάχη των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο και ζητούν συμπαραστάτες.

Εμείς όμως αντί γι αυτές τις στοχευμένες μάχες προτιμάμε να επαναλαμβάνουμε τον κακό μας μεταπολιτευτικό εαυτό. Να κάνουμε γενικές και αόριστες κινητοποιήσεις προσπαθώντας να χωρέσουμε στην ίδια πλατεία ανέργους και ιδιοκτήτες ταξί, φοιτητές και συνταξιούχους, ναυτεργάτες και φαρμακοποιούς.  Και να υπερηφανευόμαστε (στα πρωινάδικα της τηλεόρασης)  που αποκλείσαμε την είσοδο των Φυλακών Κορυδαλλού εμποδίζοντας τους συγγενείς των φυλακισμένων να πάνε στο επισκεπτήριο της Τετάρτης.

Κάλεσμα Υποστήριξης Ανοιχτών Σχολών

Κίνημα Ανοιχτών Σχολών - Συντονιστικό Αθήνας

Κάλεσμα Υποστήριξης Ανοιχτών Σχολών

Η εβδομάδα που ξεκίνησε αποτελεί κομβικό σημείο για το μέλλον της εκπαίδευσης και παράλληλα για το μέλλον χιλιάδων φοιτητών.

Πάνω από 300 εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα παραμένουν υπό κατάληψη από επικίνδυνες μειοψηφίες οι οποίες κινούνται αποκλειστικά και μόνο με βάση τα μικροκομματικά και μικροπολιτικά τους συμφέροντα.

Η εξεταστική χιλιάδων φοιτητών κινδυνεύει να χαθεί και κατ’επέκταση το εξάμηνο.

Το σκάκι των φοιτητοπατέρων στις πλάτες των απλών φοιτητών ήρθε η ώρα να σταματήσει.

Οι γενικές συνελεύσεις που θα λάβουν χώρα από αύριο και για τις επόμενες ημέρες πρέπει να λάβουν απόφαση για την άρση των καταλήψεων

Το ανεξάρτητο κίνημα για Ανοιχτές Σχολές καλεί την ακαδημαϊκή κοινότητα καθώς και τις κομματικές νεολαίες να στηρίξουν ανοιχτά πλέον την κίνηση αυτή με σκοπό να ανοίξουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα.

Κίνημα Ανοιχτών Σχολών - Συντονιστικό Αθήνας

Δείτε και στο facebook τη σελίδα «Ψηφίζω Ανοιχτό ΕΜΠ».

Διαφθορά και λαϊκισμός

«Ήταν και είναι πάγια η τακτική της Αριστεράς να προστατεύει τα προκλητικά προνόμια μικρών και μεσαίων συντεχνιών.»

Από το ιστολόγιο «Ροΐδη Εμμονές».
Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος



Κύριε Ροϊδη,

Διαβάζω στην «Ελευθεροτυπία»:

“…Ο υποβιβασμός των δύο ομάδων προκάλεσε την έκρηξη του Αχιλλέα Μπέου και του Σταύρου Ψωμιάδη. ……Λάβρος στις δηλώσεις του ήταν και ο δήμαρχος Βόλου, Πάνος Σκοτινιώτης, ο οποίος τόνισε: «Στην Ελλάδα δεν πρέπει να την πληρώνουν τα μικρά ψάρια, όπως ο Ολυμπιακός Βόλου. Η πόλη θα αντιδράσει…».

Σίγουρα πολλοί πολίτες και τοπικοί πολιτικοί παράγοντες θα διαφωνούν με αυτή την τοποθέτηση, αλλά δεν τολμούν να πάνε κόντρα στο χυδαίο τοπικιστικό πατριωτισμό, πόσο μάλλον που κανένα κόμμα δεν βγήκε να καταγγείλει τον κ.Δήμαρχο.

Δημοσιογράφος της «Ελευθεροτυπίας» (Γ.Καρ. 29.7) στηλιτεύει την απαράδεκτη δήλωση του τοπικού Άρχοντα, αλλά την παρερμηνεύει, ίσως για να αμβλύνει τις δυσάρεστες εντυπώσεις: « Προφανώς, εννοεί ότι πρέπει να την πληρώνουν και τα μεγάλα ψάρια. Πολύ σωστά. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι τα μικρά ψάρια πρέπει να μένουν ατιμώρητα. …..».

Ο κ.Σκοτινιώτης όμως είναι σαφέστατος, έχει (πριν προσχωρήσει στο κόμμα ΓΑΠ-Σημίτη-Άκη-Τσουκάτου-Μαντέλη), θητεύσει στις σχολές λαϊκισμού της Αριστεράς (δηλαδή των ΚΚΕ-ΣΥΝ) και εννοεί πως τα μικρά ψάρια πρέπει να μένουν εσαεί ατιμώρητα, χαϊδεύοντας τα αυτιά των τοπικών παραγοντίσκων και βέβαια λέγοντας μικρά ψάρια εννοεί τα μεσαία, γιατί οι ομάδες αυτές δεν είναι μεν κήτη δεν είναι όμως και μαρίδες. Ήταν και είναι πάγια η τακτική της Αριστεράς να προστατεύει τα προκλητικά προνόμια μικρών και μεσαίων συντεχνιών. Αν βρείτε έστω και μια ερώτηση στη Βουλή που να ελέγχει τις εγωκεντρικές και ανήθικες συμπεριφορές αυτών των τάξεων από το 1974 μέχρι σήμερα, πείτε το. Υποστηρίζοντας όμως τη διαφθορά και τα προνόμια των μικρομεσαίων έχεις βάλει γερό υπόβαθρο για έναν ατομιστή και αρπακτικό πολίτη, έχεις βάλει πλάτες να γίνονται αποδεκτά και η διαφθορά και τα προνόμια των μεγάλων (τα οποία δήθεν χτυπάς με αόριστες μεγαλόστομες γενικολογίες για το μεγάλο κεφάλαιο) και έχεις συνεισφέρει στη διάχυση της συνενοχής και στην εμπέδωση ενός αντικοινωνικού κλίματος συμφεροντολογισμού.

Μεγάλο μέρος των πολιτών του Βώλου, ενέκρινε την (ανιδιοτελή) μετατόπιση του κ.Σκοτινιώτη από τον ΣΥΝ στο ΠΑΣΟΚ, όλοι τους όμως αυτοί θα οδύρονταν αν ο σύντροφός τους στη ζωή, τους εγκατέλειπε για κάποιο άλλο πολύφερνο ταίρι. Ο αθώος και τώρα «αγανακτισμένος», σε μεγάλο ποσοστό, λαός μας έχει τη μοναδική προσαρμοστικότητα να διαθέτει δυο μέτρα και σταθμά. Άλλα για την περίπτωση που θίγεται ο ίδιος και άλλα όταν θίγεται το δημόσιο συμφέρον ή ο γείτονας. Έκτοτε ο κάποτε οπαδός του χωρισμού Κράτους-Εκκλησίας κ.Σκοτινιώτης δεν παρέλειπε να ακολουθεί τις λιτανείες του Βώλου στις οποίες μάλιστα μετείχαν οι άγιοι Βρεσθένης -τ.Θεσσαλιώτιδος Θεόκλητος, τ.Πειραιώς Καλλίνικος και Βρανίων Παχώμιος.

Θέλω απλά να σημειώσω πως για τον πρώτο ευαισθητοποιήθηκε και παρενέβη ακόμη και ο κ.Σαμαράς για να μην επανακάμψει ως μητροπολίτης Μεσσηνίας, ο δε δεύτερος πριν παραιτηθεί «για λόγους υγείας», κατήγγειλε τον Τρισμάκαρα αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ, αγαπημένο της Χούντας και της Αριστεράς (ΚΚΕ-ΣΥΝ), πως εξύφανε πρώτος τις εναντίον του καταγγελίες για σεξουαλικές παρενοχλήσεις ανδρών για να τον εξοντώσει. Για τον τρίτο τέλος, εκλεκτό Σέρβο πατριώτη και φίλο της μητρόπολης Βώλου, υπάρχουν σοβαρότατες καταγγελίες για παιδεραστία τις οποίες κουκούλωσαν η σερβική Εκκλησία και η αδέκαστη σερβική Δικαιοσύνη την οποία εμπιστεύονται ο κ.Λαφαζάνης του ΣΥΝ και η κα Κανέλλη του ΚΚΕ, διαμαρτυρόμενοι γιατί προσωπικότητες όπως ο φιλέλλην Μιλόσεβιτς προσήχθησαν (άκουσον άκουσον) από το έγκυρο Βελιγράδι στην αναξιόπιστη Χάγη.

Και μια και ανέφερα τον αντιμνημονιακό κ.Σαμαρά και τη Μεσσηνία του, μπαίνω στον πειρασμό να αναφερθώ σε μια αποστροφή ενός άλλου αντιμνημονιακού και φίλου της Εκκλησίας, οπαδού της ενότητάς της με το Κράτος, θιασώτη της ελεημοσύνης της (με τα λεφτά μας) και κόλακα του αρχιεπισκόπου Βοιωτοπεδίου, Βουλιαγμένης κλπ δηλαδή του προέδρου του ΣΥΝ κ.Τσίπρα, που μιλώντας σε μεγάλη για τα δεδομένα της Αριστεράς ομιλία στην Καλαμάτα (η «διαφήμιση» του κ.Πάγκαλου και το χάϊδεμα των «Αγανακτισμένων», έχει πιάσει τόπο) επανέλαβε (είναι αλήθεια, με πολύ πιο εκλεπτυσμένο τρόπο), την αισχρή ανοησία του τ.υπουργού της ΝΔ κ.Μίκη Θεοδωράκη πως οι «Σκοπιανοί» (sic) ή οι Τούρκοι θα αγοράσουν την Ακρόπολη:

«το αστείο που λεγόταν παλιότερα – αυτοί είναι ικανοί να πουλήσουν και την Ακρόπολη – σήμερα δεν είναι καθόλου αστείο».

Ξέρει πολύ καλά ο ανυπόμονος για εκλογές κ.Τσίπρας, πως όσο άθλια κι αν είναι η κυβέρνηση ΓΑΠ (τη θεωρώ διεφθαρμένη και ανίκανη, πλην πολύ καλύτερη από την επερχόμενη λαίλαπα των Σαμαρά-Καρατζαφέρη), δεν μπορεί (ούτε θέλει) να πουλήσει την Ακρόπολη. Νομίζω πως δεν έχουμε την πολυτέλεια των εξυπνακίστικων εντυπωσιασμών, υπάρχει ανάγκη η Αριστερά να απαιτήσει μαχητικά, θορυβωδώς και επίμονα τα παρακάτω κρίσιμα και επίδικα (που επιμελώς τα υποβιβάζει, τα κουκουλώνει ή τα αποφεύγει), βάζοντάς τα στην πρώτη γραμμή και όχι υποβιβάζοντάς τα το πολύ σε δυο αράδες κάποιου προγράμματος που δεν θα διαβαστεί ούτε από τους συντάκτες του:

• Να εκδικαστεί η εμβληματική υπόθεση Τσουκάτου, για την αρνησιδικία της οποίας δεν υπάρχει το παραμικρό νομικό πρόσχημα, μόνο απύθμενη υπερκομματική διαφθορά, ανεπάρκεια της Δικαιοσύνης και δημόσια θρασύτητα.
• Να φορολογηθεί αυστηρότατα η Εκκλησία, να ελεγχθούν οι ασύστολες παρανομίες της και οι αμφιλεγόμενες πράξεις του Αρχιεπισκόπου της και να χωριστεί από το Κράτος.
• Να διερευνηθεί η νόμιμη προμήθεια του πρωθυπουργικού φίλου κ.Τρεπεκλή (C4 Ι)
• Να μειωθούν δραστικά οι υπερεξοπλισμοί
  Να διωχθούν και να πληρώσουν οι φοροφυγάδες
• Να γίνει κάθαρση στη Δικαιοσύνη και απαγκίστρωσή της από την Εκκλησία και την εκάστοτε κυβέρνηση
• Να ανοίξουν οι ελληνικοί λογαριασμοί στην Ελβετία
• Να καταργηθούν τα άδικα προνόμια διαφόρων μεσαίων στρωμάτων
• Να εφαρμοσθεί πραγματικό «Πόθεν Έσχες» σε πολιτικούς και σε μια σειρά κρατικούς υπαλλήλους και ελεύθερους επαγγελματίες και να δημευθούν οι κλοπιμαίες περιουσίες.
• Να πληρώσουν επιτέλους τους αναλογούντες φόρους και οι Υδραυλικοί.
• Να καταργηθεί η Σαρία στη Θράκη
• Να μπουν στο μικροσκόπιο της Βουλής τα Μυστικά Κονδύλια του Υπ.Εξ. (Σαμαράς-ΓΑΠ) όπως έχουν ζητήσει και οι διπλωματικοί υπάλληλοι
• Να επέμβει ο Εισαγγελέας για τα δημοσιοποιημένα και περιέργως ατιμώρητα ρουσφέτια πολιτικών (π.χ. διορισμοί στα Μουσεία του κ.Σαμαρά).
• Να επαναφέρει το ΠΑΣΟΚ στη Βουλή το δικό του σχέδιο νόμου για τη συμβίωση των ομοφυλόφιλων
• Να ποινικοποιηθεί αποτελεσματικά η παράνομη δόμηση με παράλληλη θέσπιση ποινικής ευθύνης για τον πολιτικό μηχανικό και για τους αρμόδιους της τοπικής Πολεοδομίας.

Αντί να λέει ο ΣΥΡΙΖΑ «Όχι» σε κάθε νομοσχέδιο που φέρνει το ΠΑΣΟΚ, να προτείνει συγκεκριμένες βελτιώσεις. Ας πάρουμε τους ταξιτζήδες (κάποιοι, ή έστω οι κληροδότες τους, πήραν τιμητικά την άδεια από τη Χούντα, γι’αυτό και τα «πού είσαι Παπαδόπουλε» που υφίσταται πότε-πότε ο πελάτης), που αναστατώνουν προκλητικά για την πάρτη τους το σύμπαν. Πρέπει να σταματήσει η αγοραπωλησία των αδειών και η κληρονομικότητα του επαγγέλματος. Το νομοσχέδιο του ΠΑΣΟΚ έχει προφανείς αδυναμίες και αδικίες. Όμως, αντί για ένα στείρο και δημαγωγικό Όχι να προταθούν εξορθολογικοποιήσεις σύμφωνες και με την ευρωπαϊκή εμπειρία και πρακτική. Η Αριστερά οφείλει να συγκρουστεί με κάθε προνόμιο με κάθε ανορθολογισμό με κάθε αδικία με κάθε μικρή ή μεγάλη Μαφία, με κάθε ανηθικότητα. Αν δεν το κάνει, θα αποκομίσει σίγουρα μια πρόσκαιρη δημοφιλία, χτισμένη όμως πάνω στην άμμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εύκολη άνοδο και πανεύκολη πτώση. Μόνο οι στέρεες τεκμηριωμένες, εφαρμόσιμες και ρεαλιστικές πολιτικές προτάσεις που αποπνέουν πνεύμα δικαιοσύνης, ανθρωπιάς και λογικής δίνουν μόνιμη εκλογική υποστήριξη και ηθικό πολιτικό κεφάλαιο.

Τα υπόλοιπα είναι ανεμομαζώματα διαβολοσκορπίσματα.

Ασφαλώς η Αριστερά θα πρέπει να αντιταχθεί σθεναρά στο ξεπούλημα κρίσιμων τομέων της Οικονομίας και της Δημόσιας περιουσίας, κι αυτό θα γίνει ΜΟΝΟ ΑΝ ΕΧΕΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΞΕΥΡΕΣΗΣ ΠΟΡΩΝ. Ασφαλώς θα πρέπει να υποστηρίξει τώρα μαχητικά τα δικαιώματα των εργαζομένων, μέσα όμως στα όρια των δυνατοτήτων του νέου οικονομικού περιβάλλοντος. Όταν πτωχεύουν οι ΗΠΑ είναι φανερό πως αυτή η ιστορία δεν ξέσπασε ως συνωμοσία σε βάρος της αιωνίου Ελλάδος ή των Ελλήνων εργαζομένων. Εμένα πάντως δεν με έχει πείσει για τα ισχυρά φιλεργατικά της αισθήματα η Αριστερά, από τη στιγμή που παρακολουθούσε χρόνια τώρα περίπου απαθής την έμπρακτη απαγόρευση του συνδικαλίζεσθαι και του απεργείν στον ιδιωτικό τομέα, αρκούμενη αυτάρεσκα στην αναπαραγωγή μυθευμάτων πως η τάδε απεργία είχε τεράστια επιτυχία και παρέλυσε τη χώρα. Απεργούσαν όμως κυρίως οι «προνομιούχοι» εργαζομενοι, αποσπώντας όλο και περισσότερα προνόμια σε βάρος της Κοινωνίας.

Όχι στη μεταρρύθμιση - με ποια προοπτική;

Αναδημοσιεύω ένα εξαιρετικό σχόλιο του Προκόπη Δούκα σε συζήτηση που έγινε στο buzz επί ενός άρθρου του καθηγητή Κ. Τσουκαλά. Ο συγγραφέας απευθύνεται στο Νίκο Ξυδάκη, ο οποίος προηγουμένως σχολίασε:

«Ο Τσουκαλάς είναι επιτέλους, δεν είναι ο Φούφουτος. Για την ουσία της δημοκρατίας και της παιδείας μιλάει.
Αν δεν ακούσουμε κ τον Τσουκαλά, ποιον θ' ακουσουμε, τον Πανάρετο;
[..]
Οποιος έχει αντιρρήσεις ή αμφιβολίες, δεν είναι συλλήβδην "συντεχνία"... »


Θα τον ακούσω τον Τσουκαλά, φυσικά. Αλλά δυσκολεύομαι να πειστώ. Ένας από τους λόγους είναι το λογικό σφάλμα που επεσήμανα: Δεν μπορείς να λες, όταν μιλάς για ένα τόσο διεφθαρμένο τοπίο, οτι δέχεσαι ως αξίωμα οτι "όλοι οι συμμετέχοντες έχουν καλή πρόθεση". Το αντίθετο είναι φυσιολογικό να συμβαίνει, οι περισσότεροι να θέλουν να υπερασπίσουν συμφέροντα, μαγαζάκια και τριτοκοσμικούς εγωισμούς.

Όχι, όποιος έχει αντιρρήσεις, δεν είναι συλλήβδην συντεχνία. Αλλά όποιος με τις αντιρρήσεις του, προσφέρει καύσιμα στην ακινησία, στη φαυλοκρατία και στη συντεχνία, τότε πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός. Γράφω πιο πάνω:

"Το να αντιδράς λοιπόν στην όποια ριζική προσπάθεια αλλαγής αυτού του άθλιου τοπίου, προϋποθέτει να διαχωρίσεις ευκρινώς τη θέση σου από όλα αυτά τα συμφέροντα, να έχεις επιδείξει στις (όποιες) μέχρι τώρα προσπάθειες εκσυγχρονισμού θετική και δημιουργική στάση (το αντίθετο έχει συμβεί) - και κυρίως να έχεις προτείνει εγκαίρως (εφόσον διαφωνείς) άλλες βιώσιμες λύσεις εξόδου από το αδιέξοδο. Φοβάμαι οτι δεν συμβαίνει τίποτα τέτοιο..."

Στο συγκεκριμένο άρθρο, ο Τσουκαλάς φοβάμαι οτι ακολουθεί αυτό τον τρόπο επιχειρηματολογίας, που αναγκάζεται μεν να αποδεχτεί αυτό που πρέπει να γίνει, αλλά προσπαθεί να το αποδομήσει, πατώντας πάνω σε ένα λογικό σφάλμα.

Ένας άλλος λόγος, είναι οτι είμαι ιδιαίτερα καχύποπτος σε μια εξ αριστερών κριτική, που χαρακτηρίζει την μεταπολιτευτική μας πορεία: Μόνιμες αντιρρήσεις σε οποιαδήποτε προσπάθεια με βάση μαξιμαλισμούς, κουτοπονηριές και αποφυγή της επίλυσης του προβλήματος στην ουσία του.

Εδώ (στην τριτοβάθμια εκπαίδευση) έχουμε να κάνουμε (όπως σε πολλούς άλλους τομείς) με φαυλοκρατία - άκρως επικίνδυνη μακροπρόθεσμα (και ήδη ορατή) για το σύστημα αξιών και τη συνολική παιδεία, άρα και για την πορεία της χώρας. Το πράγμα (δεν το αρνείται εμμέσως ούτε ο Τσουκαλάς, ούτε οι περισσότεροι νομίζω σοβαροί συζητητές) έχει φτάσει στο απροχώρητο.

Ας πούμε λοιπόν (φέρνω ένα παράδειγμα με το δικό μας χώρο Νίκο), οτι έρχεται μια νομοθετική πρωτοβουλία που θα μας απαλλάξει (ή θα περιορίσει) με διάφορες κινήσεις, την κιτρινιά, την έλλειψη παιδείας, τη διαπλοκή, την κατευθυνόμενη δημοσιογραφία κλπ.

Και αντί να ξεσηκωθούμε όλοι (αυτοί τέλος πάντων που θεωρούμε οτι βρισκόμαστε από την υγιή πλευρά του ποταμού, όπως θα θεωρήσω και τον Τσουκαλά) και να υποστηρίξουμε την προσπάθεια αποκόλλησης από το τέλμα, τι κάνουμε;

Με την επίκληση του κινδύνου του δημοκρατικού ελλείμματος, αντί να προσπαθήσουμε έστω (κι ας αποτύχουμε και με κάποιες κινήσεις που δεν είναι οι καλύτερες), κάνουμε αυτό που κάναμε επί 35 χρόνια: Κατενάτσιο στην πρόοδο, υποσημειώσεις και αστερίσκους παντού, άρνηση γιατί "δεν είναι το ιδεατό", "βεβαίως χρειάζονται αλλαγές, αλλά όχι έτσι", παχιά ξύλινα λόγια και απίστευτες αγκυλώσεις/μορφώματα που μόνο στην ανατολική βαλκανική εφαρμόζονται κλπ.

Με αποτέλεσμα, ποτέ ένα βήμα εμπρός - αντίθετα βύθιση όλο και περισσότερο στο τέλμα.

Είμαστε όμως, βυθισμένοι στη χρεοκοπία κάθε είδους - δεν μας παίρνει άλλο.

Ξέρεις, αγαπητέ Νίκο, γιατί με τσαντίζει η πέραν του Συνασπισμού αριστερά, τα τελευταία χρόνια. Γιατί είναι στα μάτια μου, σαν το βοσκό, που φώναζε "λύκος", στο γνωστό μύθο. Γιατί θα έπρεπε να είναι ο μπροστάρης στη μάχη κατά της φαυλοκρατίας, για την οποία τόσο φωνάζει - και τόσο (με αφορμή αυτή) προτρέπει σε ανατροπή, ακόμα και σε βία. Και αντί αυτού, υιοθετεί πολύ συχνά κάθε είδους "κίνηση", που συντηρεί τις υπάρχουσες πρακτικές, αυτές που μας έφτασαν ως εδώ...

Περί του νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση (3)

Δεν είχα ούτε έχω σκοπό να αξιολογήσω το σύνολο του νομοσχεδίου, κυρίως εξαιτίας της ανεπαρκούς μου γνώσης πολλών θεμάτων, αλλά δεν μπορώ να μην περιλάβω σε αυτή τη σειρά αναρτήσεων λίγα σχόλια για δύο απαράδεκτες ρυθμίσεις και μη-ρυθμίσεις: αυτές που αφορούν τα βιβλία, και αυτές που αφορούν τα δίδακτρα.

Με το άρθρο 37 το υπουργείο καταργεί το δωρεάν σύγγραμα και το αντικαθιστά, υποτίθεται, με «σημειώσεις μαθημάτων» και «ηλεκτρονικά συγγράμματα». Είμαστε σοβαροί; Αποφασίζει το υπουργείο ότι πλέον η πρόσβαση στη γνώση θα γίνεται χωρίς έντυπα βιβλία; Όταν η επιδότησή μου, ως ερευνητή, από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ συμπεριλαμβάνει κονδύλι για αγορά βιβλίων, το ελληνικό υπουργείο Παιδείας κρίνει αυτή τη μέθοδο παρωχημένη, ακόμα και για φοιτητές;

Πρόκειται για μία φαιδρή προσπάθεια εξοικονόμησης χρημάτων, η οποία θα οδηγήσει μερικούς φοιτητές να ξοδεύουν πολλά χρήματα από την τσέπη τους για βιβλία, και περισσότερους (πολύ περισσότερους απ' ό,τι σήμερα) να εμπιστεύονται την εκπαίδευσή τους σε φθηνότερα και χαμηλής στάθμης βοηθήματα — έναν εξευτελισμό, δηλαδή, της μαθησιακής διαδικασίας. Βεβαίως, το σύστημα παροχής δωρεάν βιβλίων έπρεπε να αναθεωρηθεί για να μην μετατρέπεται σε πηγή πλουτισμού καθηγητών—συγγραφέων βιβλίων χαμηλής ποιότητας. Θα μπορούσαν, π.χ., να θεωρήσουν τα βιβλία καθηγητών του οικείου ιδρύματος ως «σημειώσεις» και να επιβάλουν πολύ χαμηλό πλαφόν στις τιμές τους. Αλλά όχι «πονάει δόντι, κόβει κεφάλι»!

Για τα δίδακτρα τώρα, το καθεστώς είναι θολό. Το άρθρο 9 (παρ. 9ιδ) επιτρέπει την καταβολή διδάκτρων για μεταπτυχιακά προγράμματα, όπως ήδη συμβαίνει σε αρκετά, αλλά με το σπάσιμο των πτυχίων σε βασικό—μεταπτυχιακό η έννοια του «μεταπτυχιακού» αλλάζει και επεκτείνεται σε σπουδές που ήταν μέρος του βασικού πτυχίου. Το υπουργείο υπεκφεύγει, πρώτον διότι αποφεύγει να αναγνωρίσει ότι τα τμήματα θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων να υιοθετήσουν το σχήμα βασικό πτυχίο—μεταπτυχιακό (3+2, 3+1 ή 4+1), αλλιώς οι απόφοιτοί τους θα βρίσκονται σε δυσχερή θέση σε σχέση με αποφοίτους άλλων τμημάτων· και αφετέρου διότι δεν αναφέρεται καθόλου στη δυνατότητα ή μη επιβολής διδάκτρων στα «μεταπτυχιακά» που θα προκύψουν κατ' αυτόν τον τρόπο.

Για μία ακόμα φορά, με τη μέθοδο της υπεκφυγής και την επίκληση της ανάγκης μεταρρυθμίσεων η κυβέρνηση αυτή αναμειγνύει αξιόλογες αλλαγές με μέτρα που επιβαρύνουν τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα και σε δύσκολες εποχές εξαλείφουν τα απομεινάρια κοινωνικής προστασίας της ελληνικής πολιτείας. Να τολμήσω την πρόβλεψη ότι, όπως συνέβη με πολλές άλλες μεταρρυθμίσεις, μέχρι την ψήφιση του νόμου οι αξιόλογες αλλαγές θα έχουν αμβλυνθεί, τα παραθυράκια θα έχουν αυξηθεί, και τα μέτρα που πλήττουν τους ασθενέστερους θα έχουν μείνει απαράλλαχτα και αγνοημένα από τους εμπλεκόμενους φορείς; Το ξαναέγραψα στο άρθρο για τους νέους καθηγητές: οι φορείς θα δείξουν τις πραγματικές τους προθέσεις από τα θέματα που θα επιλέξουν να αναδείξουν, και το κατά πόσο θα γίνει αυτό συγκεκριμένα και εποικοδομητικά ή αφηρημένα και υποκριτικά (όπως οι γενικολογίες περί «δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης» από πρυτάνεις που έχουν εγκρίνει δίδακτρα για μεταπτυχιακά προγράμματα). Οι αριστεροί μεταρρυθμιστές δεν πρέπει ούτε να βοηθήσουν στην υπόσκαψη των θετικών, άμεσων αλλαγών, ούτε να σιωπήσουν στην ανάδειξη των αρνητικών.

ΥΓ: Από τις πολλές ασάφειες του νομοσχεδίου, τα κριτήρια εισόδου φοιτητών στα μεταπτυχιακά που θα προκύψουν από σπάσιμο υπαρχόντων πτυχίων. Θα υπάρξουν εγγυήσεις μη-διαβλητότητας, ή θα δούμε ένα πάρτυ μετακινήσεων από τη μία σχολή στην άλλη μεγαλύτερο από αυτό των μεταγραφών;

Περί του νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση (2)

Οι (περισσότεροι από τους) πρυτάνεις που κυκλοφορούν αυτές τις μέρες στα κανάλια έχουν δώσει το καλύτερο επιχείρημα στην υπουργό για να προωθήσει τη μεταρρύθμισή της. Στρεψοδικώντας, υπεκφεύγοντας, παραπληροφορώντας, κάποιοι ανίκανοι να ανταποκριθούν σε επερωτήσεις (αναρωτιέσαι πότε ήταν η τελευταία φορά που μπήκαν σε αμφιθέατρο), δεν μπορούν να κρύψουν ότι αυτό που τους καίει κυρίως είναι το πώς θα διατηρήσουν το τσιφλίκι τους, που κατέκτησαν με τις αλλεπάλληλες δυνατότητες αλληλοεξυπηρετήσεων που τους έδινε το παλιό σύστημα.

Ας αλλάξει λοιπόν ο τρόπος διοίκησης· δε χρειάζεται να επιχειρηματολογεί κανείς πολύ για αυτό. Με δεδομένο το πλέγμα συμφερόντων που έχει οικοδομηθεί στα πανεπιστήμια, χρειάζεται ένα σύστημα που θα έχει μικρή εξάρτηση από αυτά τα συμφέροντα — άρα κατ' ανάγκη πιο αυταρχικό. Με το καινούριο σύστημα, όλη η εξουσία είναι στα χέρια ενός συμβουλίου 15 μελών, 7 εσωτερικών, 7 εξωτερικών και 1 φοιτητή (άρθρο 8). Οι εξωτερικοί επιλέγονται από τους εσωτερικούς με απλή πλειοψηφία (εδώ είναι ένα από τα «παραθυράκια» του νόμου — δεν επιβάλλει την αυξημένη πλειοψηφία και συναίνεση). Δε συμμερίζομαι τις αντιρρήσεις που μιλούν για παράγοντες της εκκλησίας και τοπικούς παράγοντες στα συμβούλια διοίκησης — είναι στο χέρι του υπουργείου να τους αποκλείσει τέτοιου είδους συμμετοχές και να περιγράψει τα κριτήρια επιλογής των εξωτερικών με κάποιους όρους αριστείας. Σίγουρα, η ύπαρξη εξωτερικών μελών με κάποιο κύρος (και εδώ θα βοηθούσε η αυξημένη πλειοψηφία) συμβάλλει στην κοινωνική λογοδοσία του πανεπιστημίου. Οι αρχικές συνθέσεις αυτών των συμβουλίων θα έχουν εξαιρετική σημασία, και υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι, αλλά αυτό δεν είναι λόγος να επιδοθούμε σε κυνήγι μαγισσών και να μην αφήσουμε το μέτρο να λειτουργήσει.

Το αρνητικό του νόμου είναι ότι η δικαιοδοσία του συμβουλίου ξεπερνάει την εποπτεία και τη διοίκηση και επεκτείνεται σε ακαδημαϊκά θέματα. Π.χ. ο κοσμήτορας, διορισμένος από το συμβούλιο, ορίζει το (αναίτια μικρό) σώμα που αποφασίζει για εκλογές καθηγητών (άρθρο 26). Όπως έγραψα και στο προηγούμενο, το πανεπιστήμιο θα φτιάξει σταδιακά από τους ίδιους τους πανεπιστημιακούς, και κανείς δεν είναι σε θέση να επιβάλει την ποιότητα που επιθυμούμε. Μπορεί να τους βγάλει κανείς άχρηστους στην διοίκηση, στην πολιτική ή στη ζωή, αν θέλει, αλλά οι πανεπιστημιακοί του κάθε τομέα είναι ντε φάκτο αυθεντίες στον τομέα τους — ποιος εξωτερικός παράγοντας, ποιος διορισμένος κοσμήτορας, ποια διορισμένη επιτροπή είναι σε θέση να αξιολογήσει επιστήμονες και να επιλέξει αυτόν ή αυτήν που θα πληρώσει μία θέση; Η ασχετοσύνη (ή, πιθανότερο, η εμπάθεια) του υπουργείου στο συγκεκριμένο θέμα φτάνει στο σημείο να ορίζει ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να προσκομίζουν συστατικές επιστολές από τα μέλη ενός ... μητρώου επιστημόνων που θα διατηρεί το ίδρυμα (άρθρο 26). Δηλαδή αν κάποιος φέρει επιστολή από έναν καθηγητή του Χάρβαρντ, θα του πούνε ότι ο εν λόγω καθηγητής δεν είναι στο μητρώο; Χα, χα, χα...

Ομολογώ μία θετική παρενέργεια αυτής της αρνητικής διάταξης: οι πανεπιστημιακοί θα πάψουν να αφιερώνουν τόσο χρόνο στις ζυμώσεις που απαιτούνται προκειμένου να καταλήξει το τμήμα σε πλειοψηφική απόφαση. Θα αναγκαστούν, λόγω αδυναμίας, να ασχολούνται λιγότερο με τη διοίκηση και περισσότερο με την έρευνα και τη διδασκαλία. Αλλά νομίζω ότι το ερώτημα του ποιος στελεχώνει τα τμήματα βαραίνει περισσότερο, και αντισταθμίζει με το παραπάνω αυτό το πλεονέκτημα. Ποιος θα εγγυηθεί ότι ένα καλό τμήμα δε θα καταστραφεί αν μία κλίκα (πιθανόν προερχόμενη από άλλη σχολή) καταφέρει να ελέγξει το διοικητικό συμβούλιο, αν ο κοσμήτορας τα κάνει θάλασσα ηθελημένα ή αθέλητα; Ο νόμος δε δημιουργεί κανένα αντίβαρο στις εξουσίες που πηγάζουν απ' το συμβούλιο, και ειδικά σε ακαδημαϊκά θέματα τέτοιο αντίβαρο είναι αναγκαίο.

Σημειώνω μερικές ακόμα θετικές ρυθμίσεις, και θα επανέλθω στην επόμενη και τελευταία ανάρτηση με ορισμένα αρνητικά:

Το άσυλο καταργείται. Είναι λίγο ανατριχιαστικό αν το σκεφτεί κανείς στον απόηχο της αστυνομικής βίας που γνώρισε το κέντρο της Αθήνας, αλλά μόνο αν κανείς βλέπει το δίπολο ως μπάτσοι-αναρχικοί/αριστεριστές, και όχι ως βία-μη βία που τοποθετεί και τους δύο στον πρώτο πόλο. Όπως έγραφαν τα τηλεγραφήματα της αμερικάνικης πρεσβείας που αποκάλυψε η wikileaks, τα πανεπιστήμια είχαν εξελιχθεί στο μόνο χώρο όπου δεν μπορούσε κανείς να πει ελεύθερα την άποψή του, και φαινόμενα όπως οι φοιτητές να μπουκάρουν στη σύγκλητο και σε γραφεία καθητητών και να επιβάλλουν την άποψή τους πρέπει να σταματήσουν.

Άλλα:

Οι καθηγητές ενθαρρύνονται να παίρνουν την ακαδημαϊκή τους άδεια στο εξωτερικό (άρθρο 21). Αν την παίρνουν στην Ελλάδα, θα λαμβάνουν τα μισά χρήματα.

Απαγορεύεται η εκλογή σε καθηγητική θέση κάποιου που φοίτησε στο ίδιο ίδρυμα, εκτός εάν μεσολαβήσουν 5 χρόνια (άρθρο 25). Εδώ, όμως, υπάρχει παραθυράκι, διότι αρκεί να έχει ολοκληρώσει κανείς αλλού έναν από τους τρεις κύκλους σπουδών (πρώτο πτυχίο, μεταπτυχιακό, διδακτορικό). Τι σημασία έχει πού έκανες το πρώτο πτυχίο; η ρύθμιση πρέπει να ισχύσει με μοναδικό κριτήριο το διδακτορικό.

Περιοδική αξιολόγηση όλων των καθηγητών (άρθρο 18). Εδώ θα πρέπει να υπάρξει μεσοπρόθεσμα και μισθολογικό κίνητρο, με τη σύνδεση ερευνητικών επιδομάτων που προσθέτουν στο μισθό, αλλά ως πρώτο βήμα ίσως είναι καλό να μην υπάρχουν συνέπειες ώστε να δημιουργηθεί μία κουλτούρα αξιολόγησης χωρίς τα προσκόμματα που οι οικονομικές συνέπειες θα μπορούσαν να προκαλέσουν.

Απαίτηση να συμπληρώνονται 4/5 των ωρών διδασκαλίας, και μέγιστη παράταση του εξαμήνου κατά δύο βδομάδες (άρθρο 23). Ας αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους. Υπογράφει ένας πρώην καταληψίας!

Περί του νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση (1)

Η «πολύ θετική» άποψη που εξέφρασα στην προηγούμενη ανάρτηση βασιζόταν στα σημεία του νομοσχεδίου που είχαν κυκλοφορήσει στον τύπο, και όχι στο ίδιο το νομοσχέδιο, το οποίο περιέχει και σημαντικές αρνητικές εκπλήξεις. Παραπέμπω στο Φελέκι για μία συνοπτική αξιολόγηση με την οποία συμφωνώ εν γένει (αλλά όχι απολύτως). Θα επιχειρήσω με μία σειρά αναρτήσεων να σχολιάσω πιο αναλυτικά ορισμένες θετικές και αρνητικές πτυχές. Δεν έχω ούτε την εμπειρία ούτε την άμεση εποπτεία που θα μου επέτρεπε να υποστηρίξω τις απόψεις μου με μεγάλη σιγουριά, και είναι βέβαιο ότι όταν τα συζητήσω με πανεπιστημιακούς στην Ελλάδα θα αλλάξω γνώμη σε μερικά. Αλλά ίσως και η ματιά από το εξωτερικό (κάποιου που εκπαιδεύτηκε στην Ελλάδα και εξακολουθεί να έχει επικοινωνία και ενημέρωση για τα τεκταινόμενα) να έχει κάποια αξία. Θα αναβάλω τα θετικά για την επόμενη ανάρτηση, διότι προέχει η κριτική, με την ελπίδα της αναθεώρησης ορισμένων άρθρων.

Ποιοι θα φτιάξουν το ελληνικό πανεπιστήμιο; Εδώ υπάρχει, βασικά, μόνο μία απάντηση: οι ίδιοι οι Έλληνες πανεπιστημιακοί, αυτοί που βρίσκονται και ιδρώνουν σε αυτό καθημερινά. Κανένας εξωτερικός παράγοντας, πανεπιστημιακός ή πολιτικός, δεν είναι σε θέση να επιβάλει την ποιότητα που ζητάμε από ένα πανεπιστήμιο — ποιότητα, η οποία κρίνεται εσωτερικά σε κάθε τομέα με βάση πολύ εξειδικευμένα κριτήρια. Γι' αυτό και το πρόβλημα είναι τόσο δύσκολο: σαν την κότα με το αυγό, η ποιότητα παράγει ποιότητα, και η έλλειψη ποιότητας αναπαράγεται. Γι' αυτό και μπορούμε να ελπίζουμε μόνο σε σταδιακή βελτίωση: καλή πανεπιστημιακή παράδοση είναι δύσκολο να φτιαχτεί, και απαιτεί γενεές καθηγητών. Για τον ίδιο λόγο, πρέπει να εκτιμούμε και να στηρίζουμε ό,τι καλό υπάρχει (η καταστροφή της παράδοσης είναι πιο εύκολη από το χτίσιμό της).

Η κατάσταση στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι γνωστή — ή μήπως δεν είναι; Νομίζω ότι ελάχιστοι ξέρουν τι έρευνα γίνεται, σε ποια τμήματα αυξάνονται οι καλοί καθηγητές και σε ποια οι κλίκες δημιουργούν απροσπέλαστα στεγανά. Η πραγματικότητα είναι, όμως, ότι σε έναν μεγάλο αριθμό πανεπιστημιακών τμημάτων, πριν την κρίση, είχε αυξηθεί ο αριθμός των νέων, αξιόλογων επιστημόνων, συχνά με εκπαίδευση και καθηγητική εμπειρία σε μερικά από τα καλύτερα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Λίγο αυτή η πλαστή ανάπτυξη, η ψευδαίσθηση της «δυνατής Ελλάδας», ο κάποιος εκσυγχρονισμός, και η αύξηση των Ελλήνων με σπουδές στο εξωτερικό, είχαν οδηγήσει σε αυτήν την αρκετά ελπιδοφόρα κατάσταση. Η πολιτεία που ενδιαφέρεται για τα πανεπιστήμια θα έπρεπε πρωτίστως να θέσει τα ακόλουθα ερωτήματα: 1) πώς συντηρώ αυτό το ρεύμα σε συνθήκες κρίσης; 2) πώς σπάω τα στεγανά ώστε να γενικευθεί το ρεύμα (διότι υπήρχαν σχολές, ειδικά εκεί που η θέση ΔΕΠ συνεπαγόταν εξωπανεπιστημιακά συμφέροντα, π.χ. γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, που απ' όσο μπορώ να ξέρω είχαν μείνει χωρίς ... ρεύμα).

Δε θα μιλήσω για τα αυτονόητα, που συμπεριλαμβάνουν τη χρηματοδότηση, διότι εδώ συζητάμε το νομοσχέδιο. Και δυστυχώς, η παρατήρηση που έκανα στην προηγούμενη ανάρτηση, ότι δηλαδή σε κάποιο ζήτημα οι νέοι καθηγητές μένουν έξω απ' το χορό, ισχύει πολύ γενικότερα. Πλέον δε μιλάμε για ένα θέμα που με αφορά προσωπικά, αλλά για μία από τις κεντρικές πτυχές του νομοσχεδίου. Εξηγώ:

Με την κατάργηση της θέσης του λέκτορα, είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι θα δημιουργούνταν ένα σύστημα tenure-track («προς μονιμότητα»), αντίστοιχο αυτού των αμερικάνικων πανεπιστημίων, όπου θα εκλέγεται κανείς αρχικά στη θέση του επίκουρου καθηγητή (αυτό καλό, διότι οι τέσσερις βαθμίδες λέκτορας-επίκουρος-αναπληρωτής-τακτικός καθυστερούσαν υπερβολικά την ανέλιξη των νέων ανθρώπων), και θα μονιμοποιείται (δηλ. θα γίνεται αναπληρωτής) αν και μόνο αν το ερευνητικό και εκπαιδευτικό του έργο κρίνεται κατάλληλο μετά από κάποια χρόνια. Έτσι, από τη μία θα έπαυε το φαινόμενο των μονίμων λεκτόρων ή επίκουρων, που έχουν να κάνουν έρευνα από την εποχή του διδακτορικού τους, και από την άλλη θα επιβραβεύονταν οι καλοί ερευνητών με τη μονιμοποίησή τους.

Αντ' αυτού, δεν προβλέπεται καμία διαδικασία εξέλιξης των επίκουρων καθηγητών, παρά μόνο η δυνατότητά τους να κάνουν αίτηση για ανώτερη θέση εάν και όταν ανοίξει (άρθρα 16 και 25). Δηλαδή, το Υπουργείο φαίνεται να θεωρεί (αν, βέβαια, το ζήτημα τους απασχόλησε) ότι θα μπορέσει να προσελκύσει καλούς, νέους επιστήμονες με την υπόσχεση μίας τετραετούς δουλειάς η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε αδιέξοδο για λόγους που δε σχετίζονται με αυτούς (π.χ. έλλειψη κονδυλίων για την προκήρυξη θέσης ή κλίκες καθηγητών ανώτερης βαθμίδας που δεν επιθυμούν να ανοίξει θέση), τη στιγμή που αυτοί οι επιστήμονες μπορούν να έχουν μία φυσιολογική εξέλιξη, π.χ. στις ΗΠΑ ή στην Αγγλία, σε ένα σαφώς καλύτερο ακαδημαϊκό περιβάλλον.

Καλά λέει λοιπόν το Φελέκι ότι επιστρέφουμε στο καθεστώς της έδρας, μία πιο ακριβής αναλογία θα ήταν, νομίζω, αυτή του γαλλικού συστήματος (όπου υπάρχουν μόνο τακτικοί καθηγητές και — μη εξελίξιμοι — maître de conférences), ένα σύστημα που ακόμα και στη συντηρητική, στα πανεπιστημιακά θέματα, Γαλλία συζητιέται ως αρνητικό, εξαιτίας ακριβώς της αδυναμίας του να απορροφήσει και να δώσει προοπτική σε νέους. Στη Γαλλία, βέβαια, το μέσο επίπεδο των καθηγητών είναι τέτοιο που συνήθως αρκεί για να εγγυηθεί την ποιότητα. Στην Ελλάδα, όπου όπως έγραψα παραπάνω είναι ζήτημα επιβίωσης να στηριχτούμε στους νέους, τα αποτελέσματα αυτού του συστήματος μπορεί να είναι τραγικά.

Να σημειώσω ότι είναι γενική εντύπωση από το νομοσχέδιο ότι το ζήτημα των νέων επιστημόνων δεν απασχόλησε το Υπουργείο, και υπάρχει εν γένει μία υποψία ότι η σωτηρία αναμένεται να έρθει με μερικούς καθηγητές-αυθεντίες που θα έρθουν, είτε κρατώντας τη θέση τους στο εξωτερικό, είτε μετακαλούμενοι σε διοικητικές θέσεις, είτε σε επιχορηγούμενες από ιδιώτες θέσεις. Χωρίς να κατακρίνω αυτές τις μεθόδους προσέλκυσης καταξιωμένων πανεπιστημιακών, είναι λανθασμένο και επικίνδυνο να επενδύονται πολλά σε αυτούς και λίγα στη μεγάλη μάζα των υπολοίπων μελών ΔΕΠ, για τους λόγους που ανέφερα στην εισαγωγή. Π.χ., ενώ καταργούνται οι (απαράδεκτες) θέσεις 407, δε δημιουργείται κανενός είδους θέσεις post-doc, προκαθορισμένης διάρκειας, που να επιτρέπουν σε νέους κατόχους διδακτορικού διπλώματος να αναπτύξουν την έρευνά τους μέχρι να βρεθούν σε θέση να κάνουν αίτηση για πιο μόνιμες θέσεις. Θέσεις, που θα μπορούσαν εύκολα να προσελκύσουν και ξένους ερευνητές, βοηθώντας στη διεθνοποίηση που το Υπουργείο ονειρεύεται. (Δημιουργούνται μόνο προσωρινές διδακτικές θέσεις, άρθρο 16, χωρίς πρόβλεψη για ερευνητική απασχόληση, άρα κάτι σαν το 407).

Το ζήτημα που ανέδειξα είναι, πιστεύω, το σημαντικότερο μειονέκτημα του νομοσχεδίου, πολύ σημαντικότερο από διοικητικά ζητήματα που θα συζητηθούν πολύ. Οι κλίκες και τα στεγανά, που δημιουργήθηκαν από την εποχή των εδρών και που μόνο προσφάτως με τις συνταξιοδοτήσεις εκείνης της γενιάς άρχισαν να σπάνε, κινδυνεύουν να ξαναενισχυθούν με την στεγανοποίηση των μόνιμων βαθμίδων (τακτικού και αναπληρωτή) και την εργασιακή αβεβαιότητα του πιο δυναμικού τμήματος της πανεπιστημιακής κοινότητας. Για να διατηρήσουμε κάποιες ελπίδες αλλαγής αυτών των διατάξεων θα πρέπει οι εμπλεκόμενοι φορείς να δώσουν προτεραιότητα σε αυτό το ζήτημα. Νομίζω ότι εδώ θα φανούν και οι πραγματικές τους προθέσεις.

Παράλληλη απασχόληση καθηγητών σε ξένα και ελληνικά Α.Ε.Ι.

Γράφω για ένα θέμα που με αφορά προσωπικά, μία διάταξη του νέου νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση (εδώ), το οποίο ελπίζω να βρω χρόνο να σχολιάσω κάποια στιγμή (η γενική μου άποψη είναι πολύ θετική).

Σύμφωνα με το άρθρο 20 του νομοσχεδίου, θα επιτρέπεται πλέον σε καθηγητές να απασχολούνται ταυτοχρόνως και σε ξένα και σε ελληνικά ΑΕΙ, λαμβάνοντας μόνο το ποσοστό των αποδοχών που αντιστοιχούν στο χρόνο απασχόλησής τους. Όλα καλά μέχρι εδώ, πλην όμως η διάταξη περιορίζεται σε ... καθηγητές πρώτης βαθμίδας! Γιατί;

Έχουμε χορτάσει από παραδείγματα καθηγητών που, έχοντας κάνει ένα όνομα στο εξωτερικό, κάνουν και ένα πέρασμα από την Ελλάδα για να εξαργυρώσουν τη φήμη τους με διαφόρων ειδών πολιτικές επαφές, πλουσίως αμοιβόμενες θέσεις σε επιτροπές, και ελάχιστη προσφορά στο πανεπιστήμιο που τους κάλεσε. Ταυτοχρόνως, επειδή στην επαρχιώτικη Ελλαδίτσα είσαι ό,τι δηλώσεις, συχνά χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ για να φουσκώσουν τη φήμη τους υπέρ το δέον, και τελικά απολαμβάνουν μία προβολή και ένα λιβάνισμα που στο εξωτερικό ούτε που θα μπορούσαν να φανταστούν. Ονόματα δε χρειάζεται να αναφέρω, οι περιπτώσεις είναι γνωστές. Η Ελλάδα δε χρειάζεται τέτοια αποικιοκρατικού τύπου «προσφορά»!

Δεν είναι βέβαια όλοι έτσι. Εκεί όμως που θα βρεις περισσότερους ανθρώπους με διάθεση και ικανότητες να προσφέρουν, είναι ανάμεσα στους νέους ερευνητές, αυτούς που έχουν όρεξη και ενέργεια για δουλειά, αγάπη και νοσταλγία για την Ελλάδα, αλλά ταυτοχρόνως δε θέλουν να χάσουν τα πλεονεκτήματα που τους προσφέρει μία διεθνής καριέρα και η παρουσία τους στους χώρους που όπου αναπτύσσεται η πιο πρωτοποριακή έρευνα. Ταυτόχρονα, είναι συνήθως σε αυτή τη φάση της ζωής που κάποιος έχει τη δυνατότητα να μετακινείται, όχι αργότερα όταν οι προσωπικοί δεσμοί με την Ελλάδα έχουν ατονήσει και άλλοι έχουν δημιουργηθεί στα ξένα. Για αυτούς (εμάς) πρέπει να ισχύσει αυτή η διάταξη, όχι αποκλειστικά για καθηγητές πρώτης βαθμίδας!

Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν πολλά να κερδίσουν από ερευνητές που κατέχουν ταυτοχρόνως θέση στο εξωτερικό, υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους, βρίσκονται στην Ελλάδα για το διάστημα που οφείλουν, και κοινοποιούν διεθνώς τη σχέση τους με το ελληνικό πανεπιστήμιο (όλα αυτά μπορούν να ελεγχθούν και να επιβληθούν). Έχουν να κερδίσουν σε αναγνωρισιμότητα, αλλά πολύ περισσότερο σε ποιότητα ερευνητικού έργου, στην παρακολούθηση των τάσεων που διαμορφώνονται παγκοσμίως, στην ενσωμάτωσή τους στο διεθνές επιστημονικό γίγνεσθαι. Μάλιστα, σήμερα που λόγω κρίσης και αβεβαιότητας φαίνεται να αναστρέφεται η τάση για επιστροφή νέων, καλών ερευνητών, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να διατηρήσουν μία θέση στο εξωτερικό η πολιτεία τους δίνει μία εγγύηση ότι δε ρισκάρουν να χαντακώσουν την καριέρα τους, και έτσι διευκολύνει την επιστροφή τους.

Ελπίζω το άρθρο 20 να αναθεωρηθεί. Όσοι συμφωνείτε και ενδιαφέρεστε, μιλήστε και βοηθήστε να ακουστεί η φωνή μας.

Συντηρητική Αναδίπλωση

Ακούγοντας τον φρικιαστικό λόγο του Σαμαρά, που παίζοντας μικροπολιτικά παιχνίδια προετοιμάζεται για την εξουσία και μας δίνει μία μικρή πρόγευση (νομιμοποίηση όλων των αυθαιρέτων, κατάργηση του νόμου για τη νομιμοποίηση μεταναστών) αυτού του ασύλληπτου, για όσους έχουν μνήμη άνω των δύο ετών, ενδεχομένου, μου ήρθε στο νου το προφητικό, προ δύο μηνών, κείμενο του ιστολογίου Left Liberal Synthesis, το οποίο σταχυολογώ και αναδημοσιεύω. Εύχομαι, αλλά δεν μπορώ να πω ότι ελπίζω, η Αριστερά (και κυρίως η εντός του ΣΥΡΙΖΑ Αριστερά) να βάλει έστω και την ύστατη στιγμή μυαλό και να μπει, έστω με καθυστέρηση ενάμιση χρόνου, στη συζήτηση για το πώς θα αποφευχθεί η χρεοκοπία.


Ο αταξινόμητος , αδιαφοροποίητος αντιμνημονιακός λόγος προετοιμάζει με ασφάλεια, όχι την έξοδο από το μνημόνιο, αλλά μια συντηρητική αναδίπλωση με στέρεες κοινωνικές βάσεις και υλικά από τα κοινωνικά θεμέλια της «πολυκατοικίας».

Η κοινωνία και οι ροπές της ύφεσης

(LLS, 11 Απριλίου 2011)

Πλάκα πλάκα κλείσαμε ένα σχεδόν χρόνο από το μνημόνιο. Ένας ημερολογιακός χρόνος είναι πολύ και όταν αυτός περιλαμβάνει τόσες ρυθμίσεις γίνεται ένας πυκνός χρόνος. Εκείνο που είναι σαφές ότι η Ελληνική κοινωνία , άλλαξε σε ένα χρόνο .Το μνημόνιο δεν μεταφέρει μόνο πόρους ,αλλά μεταβάλει σχέσεις αντιλήψεις συμπεριφορές. Η καλπάζουσα ανεργία και η διάχυτη ανησυχία δημιουργούν ένα είδος black out.Βέβαια το μνημόνιο θεωρήθηκε η στρατηγική εμπέδωσης της οικονομικής κυριαρχίας των Ελιτ, αλλά παρουσιάστηκε και ως η μοναδική υπαρκτή λύση. Δεν ξέρω πόσοι το έχουν συνειδητοποιήσει αλλά είμαστε μεταμνημονιακή κοινωνία ή καλύτερα μια «υφεσιακή» κοινωνία.


Και ενώ η συγκυρία και ύφεση είναι το καλύτερο επιχείρημα για να αποδείξει τις κρίσεις του καπιταλισμού ,αυτό δυστυχώς αφορά μόνο όσους έχουν την ικανότητα, τη θέληση, το περιβάλλον και τις παραστάσεις και το χρόνο, για να στοχαστούν για την αιτία του κακού. Η ύφεση όμως για πολλούς , πάρα πολλούς, ίσως τους περισσότερους, είναι μια συνθήκη που δεν δίνει περιθώρια σε συλλογισμούς, αλλά αντιθέτως απομακρύνει την διάθεση στοχασμού. Είναι βίωμα έλλειψης ,στέρησης και τελικά βασανιστικής ζωής . Ενώ σε ένα επιστημονικό , ορθολογικό , ακαδημαϊκό επίπεδο είναι σαφές ότι η καπιταλιστική κρίση έχει πολιτικές ευθύνες , ωστόσο η μορφή και οι επιδράσεις της ύφεσης μπορεί να δημιουργήσουν μια δυναμική εκτός της τρέχουσας πολιτικής. Η ύφεση, η απελπισία, η δυσανεξία δεν ωθούν μονοδιάστατα σε κανένα σαφή προορισμό , σε ένα χώρο λογικού αναστοχασμού.

Εισερχόμαστε σε μια φάση, όπου η πολιτική γίνεται όλο και πιο πολύπλοκη, ένα παιχνίδι για λίγους και ενημερωμένους, και μια μεγάλη μάζα συμπολιτών στροβιλίζεται σε μια δίνη ανασφάλειας και άγνοιας. Η κοινωνική αντίφαση των στρωμάτων που αντιπροσωπεύουν τα κόμματα της ευρείας Ευρωπαϊκής Αριστεράς θα επιταθεί. Τα μορφωμένα και μερικώς εξασφαλισμένα μέρη του κόσμου της εργασίας, που στρέφονται αριστερά, θα δουν όλο το λογικό οπλοστάσιο τους δικαιωμένο, την ώρα που τα πληβειακά μέρη της εργασίας που εξωθούνται στην ανέχεια θα χάνουν την επαφή τους με την λογική και τις διαδικασίες απόδειξης. Με τις γνωστές ιδιοτροπίες της η ιστορία θα αποκαλύψει πως η ευρωπαϊκή αριστερά ισχυροποιείται σε περιόδους ανάπτυξης για να χρειάζεται νέες προσπάθειες επαναβεβαίωσης σε περιόδους ύφεσης.

Η κοινωνία της ύφεσης δεν μπορεί παρά να είναι απρόβλεπτη. Και από μόνες τους οι αναφορές στο παρελθόν αποτελεί ένδειξη αμηχανίας από όλους όσοι διατυπώνουν δημόσιο λόγο . Το 29 η κρίση βρίσκει μια αγροτική Ελλάδα με εστίες βιομηχανίας, ενώ σήμερα βρίσκει μια σχετικά ανεπτυγμένη δομή υπηρεσιών με εκτεταμένο και κατακερματισμένο σε μικρές μονάδες ατομικό πλούτο. Οι δυνάμεις της εργασίας εξοβελίζονται στην ανεργία για να αντιμετωπίσουν την αδυναμία διαχείρισης ατομικών μικρών και κατακερματισμένων στοιχείων ιδιοκτησίας που χάνουν ραγδαία αξία. Οι πιο δυναμικές κινητοποιήσεις ή συντεχνιακές παρεμβάσεις προέρχονται από θιγόμενους ιδιοκτήτες αδειών (φορτηγά) , ιδιοκτήτες γης (Κερατέα), ιδιοκτήτες κληρονομικών δικαιωμάτων (φαρμακοποιοί), ιδιοκτήτες αφανών δικαιωμάτων προσόδου (γιατροί ΙΚΑ) κλπ. Άλλωστε το αντιμνημονιακό μέτωπο Αυριανή-Ελεύθερος Τύπος εκεί στοχεύει .Όσο και να διαμαρτύρονται οι συμβασιούχοι, οι βιομηχανικοί εργάτες η μικροιδιοκτησιακή Ελλάδα έχει περισσότερες αντοχές διασυνδέσεις πολιτικό βάρος και εκπροσώπηση. Δεν θέλει και πολύ φαντασία πως η νέα συντηρητική αναδίπλωση, θα έχει αντλήσει κύρος από το «αντιμνημόνιο» της μικροιδιοκτησίας, της ασθμαίνουσας επιχειρηματικότητας ανάγκης, και των επιστημόνων αυτοαπασχολουμένων, όπου η Πολάν ως ηγεσία της ΝΔ ,επενδύει με συνέπεια. Η θραύση της Πασοκικής συμμαχίας, ΔΕΚΟ προσοδούχων των πόρων της ΕΕ και αυτοαπασχολουμένων θα αντικατασταθεί από την νέα συμμαχία των μικρομεσαίων με τους κεφαλαιούχους της «αναδιάρθρωσης». Ο αταξινόμητος , αδιαφοροποίητος αντιμνημονιακός λόγος προετοιμάζει με ασφάλεια, όχι την έξοδο από το μνημόνιο, αλλά μια συντηρητική αναδίπλωση με στέρεες κοινωνικές βάσεις και υλικά από τα κοινωνικά θεμέλια της «πολυκατοικίας».

Εδώ βεβαίως υπεισέρχεται η λεγόμενη θεωρητική αδυναμία. Από την μια ένας προλεταριακός τριτοδιεθνιστικός στοχασμός με αγκυρώσεις στον διαλεκτικό υλισμό του 30 από την άλλη ένας ημιτελής και εξαιρετικά αποσπασματικός και ασυνάρτητος χωρίς συνοχή αναπολλαπλασιασμός στοιχείων των Zezik,Negri,Badiou οδηγούν την αριστερά σε μια συνθήκη τελετουργικών διατυπώσεων. Κομμουνισμός και «κοινά» προκρίνονται ως ρητορικό ,συμβολικό και τελικά επιδερμικό στοιχείων στοχεύσεων που έχουν τόσο σχέση με τα «κοινά» όσο ο Θ.Αγγελόπουλος με τον Όμηρο Ευστρατιάδη (υπόθεση Κερατέα, υπόθεση δικαίωματος συνταγογράφησης κλπ ) H αδυναμία ενεργητικής αφομοίωσης των θετικών στοιχείων του φιλελευθερισμού (ιδιοκτησιακά δικαιώματα, ατομικά δικαιώματα, ) με τα αξιακά προτάγματα της αριστεράς δεν οδηγούν παρά σε μια θεατρική συνθήκη αποσιωπήσεων και μετωνυμιών . Στο ίδιο ιστολόγιο ή έντυπο υπάρχει κριτική του «χρήματος» και κριτική γιατί οι τράπεζες δεν αυξάνουν την ρευστότητα (σσσσς…. του χρήματος…) .Ο σφοδρότερος αντίπαλος κάθε εκδοχής πολιτικής οικονομίας , της μαρξιστικής συμπεριλαμβανομένης , A Badiou, συνυπάρχει με τους πίνακες του και τους αλγόριθμους του Καζάκη . Άλλα λέμε δημόσια, άλλα εννοούμε και άλλα προσδοκούμε ατομικά, αλλά πάντως συνεννοούμαστε στο πως διαφωνούμε μέσω μετωνυμιών. Η φυσική αγωνιώδης αναζήτηση συνθέσεων αντί να εμπλουτίζει δράσεις έχει μεταβληθεί σε σώρευση ετερόκλητων θραυσμάτων σκέψης .

Ένας καινοφανής ανεπεξέργαστος ενικός νομιμοποιείται εντός αριστεράς. Αντί να αναθεωρηθεί αυτοκριτικά η κολλεκτιβιστική αυταπάτη, αντί να ενταχθεί θετικά η ατομική έννομη ιδιοκτησιακή δυναμική στις αξίες του κοινού καλού,τελικά μέσω αποσιωπήσεων και υπο το βάρος μιας θεωρητικής καθήλωσης και ενοχής , ο ανομικός εγωισμός παρεισφρει ακατέργαστος ως μοχλός αγώνων ενός νεοελληνικού υποτιθέμενου "πλήθους" Συγνώμη , αλλά πλήθος είναι η εθελοντική δωρεά εισητηρίων στο μετρό αυτών που τους λείπει 1,4 ευρώ (εδω και τα νέα εισιτήρια μας απειλούν στην πισω όψη) , πλήθος δεν είναι η συνάθροιση οικοπεδούχων στην Λ.Λαυρίου υπό την επίβλεψη του Βορίδη .Σε μια αριστερο φιλελεύθερη λογική ,καλό είναι να θεωρηθούν και να διαλεχθούν οι οικοπεδούχοι της Κερατέας ως κύριοι ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων σε οικονομική συναλλαγή, με μειώμενες υπεραξίες και θετικές κοινωνικές εξωτερικότητες ανοικτά , και όχι μέσα από το υποκριτικό καλειδοσκόπιο μιας ψευδο αριστερής συμμαχίας. Αντί ενός επεξεργασμένου βασανιστικού αριστερού φιλελευθερισμού των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων, επικρατεί ο χύδην σιωπηρός ακταρμάς των οικοπεδούχων με με πλευρές της κινηματικής αριστεράς με μοναδικό στόχο την αποσιώπιση ενός υπαρκτού περίπλοκου προβλήματος που αφορά το "κοινό καλό". Ο υπαρκτός ενικός του «δεν πληρώνω» σε αντιδιαστολή τον ανύπαρκτο πληθυντικό του δεν «πληρώνουμε φακελάκι» ή ας « πληρώσουμε εφορία» τα λέει όλα. Η γλώσσα ποτέ δεν κάνει λάθος

Η κοινωνική έκρηξη είναι εξ’ ορισμού καινοτόμος. Ο Δεκέμβρης του 08 αναδύθηκε από την κοινωνική συμμαχία μαθητών και μεταναστών του κέντρου, μια σύνθεση , πολύπλοκη και ανεπίδεκτη πολλών ερμηνειών. Ποιος μπορεί να προβλέψει σοβαρά την επόμενη κοινωνική σύνθεση μιας έκρηξης ή μιας μακρόσυρτης διαμαρτυρίας; Οι δημοτικές εκλογές έδειξαν ενδιαφέρονται στοιχεία για το ποιος ψηφίζει τι (εδώ). Και μάλλον η τάση δεν αλλάζει. Στο καζάνι της υφεσιακής μεταμνημονιακής Ελλάδας ετοιμάζει μια μαρμίτα αγνώστου συνθέσεως και γεύσεως.

Περί «ξεπουλήματος της Δημόσιας Περιουσίας»

Από το ιστολόγιο «Ροΐδη Εμμονές».

Marcel Duchamp, 1917

Το θέμα δεν εύκολο. Εννοώ ότι θα ήταν απλούστερο να απαντηθεί αν το «Δημόσιο» ήταν Δημόσιο χωρίς τα εισαγωγικά, αν δηλαδή λειτουργούσε με αποκλειστικό σκοπό και προσανατολισμό την ανάπτυξη της χώρας, την εξυπηρέτηση του πολίτη, αν βοηθά, στηρίζει, ενθαρρύνει και προωθεί στην ανάπτυξη ενός κοινωνικού κράτους, στην ανάπτυξη της γενικότερης παιδείας, κοινωνικής αλληλεγγύης και στέκονταν δίπλα σου ευχαρίστως όποτε το χρειαστείς, δηλαδή σου έδινε πάντα, μα πάντα την εντύπωση ότι υπάρχει αποκλειστικά και μόνο για σένα, θα σου θύμιζε καθημερινά ότι δεν ξεχνά ότι υπάρχει λόγω της φορολογικής σου συνεισφοράς, ότι υπάρχει για να σε υπηρετεί, θα έδειχνε σε κάθε του ενέργεια ότι εσύ, και μόνο εσύ είσαι το δημιούργημα και το αφεντικό του.

Έχει ή· παρέχει το σύγχρονο ελληνικό δημόσιο τέτοια ποιοτικά χαρακτηριστικά αντάξια της ιδιότητάς του; Την απάντηση την ακούω καθημερινά από όλους εμάς, άλλωστε δεν τολμά να εγκαταλείψει τα χείλη και το νού μας. Η νοσηρότητα με την οποία μας απασχολεί η παρουσία αυτού του εκτρώματος ονόματι «δημόσιο», είναι πέρα από κάθε χαρακτηρισμό.

Με τα παραπάνω δεν θέλω να υποστηρίξω ότι αν ορισμένες στρατηγικής σημασίας δημόσιες επιχειρήσεις έπεφταν στα χέρια του ιδιωτικού κεφαλαίου θα ήταν τα πράγματα καλύτερα…

Όμως, ας σκεφτούμε λίγο, έστω κι αν η σοβαρή σκέψη είναι πλέον αγγαρεία, μήπως αυτό το «ξεπούλημα της Δημόσιας περιουσίας» που για αυτό, τόσες δηλώσεις, διαδηλώσεις, πορείες και θορύβους έχουμε ζήσει και ζούμε δεν ξεπουλιέται συνεχώς από την εποχή ακόμα (και λίγο πριν!) της ίδρυσης του ελληνικού Έθνους-Κράτους;

Σκεφτείτε αν διαχρονικά, ο πολίτης αυτής της χώρας, έχει ποτέ αναπτύξει σχέσεις φιλίας, εμπιστοσύνης, συνεννόησης, αγαστής αλληλεγγύης και συνεργασίας με αυτό το…δημόσιο (Κράτος). Μήπως η κοινωνία δεν ήταν πάντα σε σύγκρουση με αυτό το δημόσιο και τις πολυπλόκαμες δομές του; Μήπως δεν γνωρίζουμε (όντως δεν το γνωρίζουν πολλοί) ότι οι πελατειακές σχέσεις αυτού του πελατειακού συστήματος εξουσίας προϋπήρχαν του ίδιου του κράτους και κατ’ επέκταση αυτού που αποκαλούμε σήμερα δημοσίου και που συνεχίζει απρόσκοπτα, με τα ίδια χαρακτηριστικά, έως τις μέρες μας; Σκεφτείτε μόνο: πόσες φορές άκουσε αυτός ο λαός, από προεκλογικά μπαλκόνια, την «επανίδρυση του Κράτους»… το άκουσμα μιας τέτοιας «εξαγγελίας», είναι από μόνη της μια ομολογία, μία ακριβής περιγραφή ενός σαθρού οικοδομήματος.

Τι λέγεται γενικώς: Αυτό το δημόσιο, δεν θέλουμε να μας το πειράξει κανείς, όποιος τολμήσει να πουλήσει μέρος της περιουσίας του, είναι προδότης, εξυπηρετεί συμφέροντα του κεφαλαίου και της πλουτοκρατίας, διότι το δημόσιο εξυπηρετεί το λαό. Τι λέγεται ειδικώς: Αύριο στο σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, το δημόσιο θα είναι το όπλο το οποίο θα συμβάλλει ώστε τα μέσα παραγωγής να περιέλθουν στα χέρια των εργαζομένων για την οικοδόμηση της λαϊκής εξουσίας.

Τα παραπάνω απλοϊκά αξιώματα απαντιούνται πανεύκολα, θα μπορούσε κάποιος να δώσει πάνω από εκατό εύστοχες απαντήσεις. Διαλέγω πρόχειρα μερικές.

Πρώτο, αυτό το πράγμα δεν είναι Δημόσιο.

Δεύτερο, το δημόσιο, ειδικά τέτοιου «τύπου» αποτελεί τροχοπέδη σε οποιοδήποτε πρόοδο, πόσο μάλλον να συμβάλει στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό μιας κοινωνίας, το κράτος όταν παίζει το ρόλο του μονοπωλίου (Μαρξ, «Το Κεφάλαιο») ο μηχανισμός του δεν θα μπορούσε από τη φύση του να εξυπηρετήσει το λαό (Ένγκελς, «Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους»)…

Τρίτο, για όλα αυτά, τα μεν ή και τα δε, χρειάζεται Παιδεία που να υποστηρίζεται από κατάλληλο εκπαιδευτικό σύστημα. Νομίζω ότι δεν έχει κανένα νόημα να συνεχίσω…

Οι μίζες, οι υπερτιμολογήσεις, τα ασύλληπτα ποσά που διαχειρίζονται ορισμένοι –σε εξέχουσες θέσεις στη βουλή και στο δημόσιο- δεν είναι κατάχρηση, ξεπούλημα των χρημάτων του φορολογούμενου πολίτη (άρα της δημόσιας περιουσίας); Η αδιαφάνεια στις δοσοληψίες, οι υπόγειες διαδρομές στην αγορά προϊόντων ή υπηρεσιών, η μεταφορά των «περισσευούμενων» κονδυλίων σε τράπεζες του εξωτερικού, τις off-shores, το αχανές, αδιάφορο βλέμμα προς τ’ άπειρο ενός στελέχους-υπαλλήλου της πολεοδομίας, της εφορίας, κ.α. υπηρεσιών που δεν «βλέπει φως» (χρήμα) σε πολίτη που δεν προτίθεται να λαδώσει, είναι αξίες που πρέπει να τις υπερασπιστούμε πάση θυσία, προς διαφύλαξη του «δημόσιου πλούτου»;

Εντύπωση προκαλεί ότι σε καμία εργατική, κυρίως δημοσιοϋπαλληλική, κινητοποίηση δεν συμπεριλαμβάνεται κανένα από τα προαναφερόμενα… συμπτώματα, έστω για το άλλοθι, ότι γνωρίζουν τι σημαίνει να υπηρετείς το λαϊκό συμφέρον.

Δεν καταλαβαίνω.

…..

ΥΓ:
Το παραπάνω πρόχειρο, σύντομο κείμενο, αποτελεί μέρος μιας απόδειξης, απολογίας ενός οργάνου της ΝΤΠ (Νέας Τάξης Πραγμάτων), ενός εχθρού της Εργατικής Τάξης και της προόδου γενικώς.

Ο Κουβέλης χάνει τη μάχη με το χρόνο

Η Δημοκρατική Αριστερά δεν έχει την πολυτέλεια σήμερα να συνεννοείται μόνο με αριστερούς.

Οι ελπίδες που δημιουργήθηκαν μέσα σε μία μικρή κοινότητα αριστερών όταν δημιουργήθηκε η Δημοκρατική Αριστερά, φάνηκε να βρίσκουν ευρύτερο ακροατήριο πριν τις δημοτικές εκλογές, τότε που σε μία κίνηση θαρραλέα και με εξαιρετική αίσθηση των προσδοκιών της κοινωνίας ο Φώτης Κουβέλης πρότεινε για δημάρχους Αθήνας και Θεσσαλονίκης δύο ανθρώπους που θα ανέτρεπαν καθεστώτα δεκαετιών και θα έδιναν μία άλλη πνοή στην πολιτική ζωή. Δυστυχώς, η πορεία του κόμματος έκτοτε ακολουθεί, με αυξανόμενους ρυθμούς, την «αριστερή πεπατημένη» — από ένα συνέδριο με λίστες και οπαδιλίκι μέχρι τις πρόσφατες, άνευ περιεχομένου, ακροβατικές ανακοινώσεις για την οικονομία.

Ταυτόχρονα, ο κοινωνικός αναβρασμός είναι μεγάλος και πολυάριθμοι μέτοχοι του δημοσίου λόγου απευθύνουν απελπισμένες εκκλήσεις για την ανάδειξη μίας δύναμης που θα ανατρέψει τη «μοιρασιά» της μεταπολίτευσης, τη στιγμή που αποκαλύπτεται όλο και περισσότερο η απροθυμία της κυβέρνησης να το πράξει. Όπως θα εξηγήσω παρακάτω, οι προϋποθέσεις για να σχηματιστεί μία τέτοια πολιτική δύναμη υπάρχουν· ας ξεκαθαρίσει λοιπόν η ηγεσία της ΔΑ αν ενδιαφέρεται να παίξει έναν τέτοιο ρόλο (δυστυχώς, μιλάω για «ηγεσία» και έβαλα στον τίτλο τον Κουβέλη, διότι δεν έχω πεισθεί ότι μετράει η γνώμη κανενός άλλου από μίας χούφτας ατόμων), και αν όχι ας μας το πει ώστε να αναζητήσουμε αλλού τη λύση.

Για πολλούς από εμάς η κρίση έχει ανατρέψει, ίσως όχι τόσο πολύ τις απόψεις μας αυτές καθαυτές, αλλά σίγουρα τις ιεραρχήσεις και τις προτεραιότητες. Έχουμε συνειδητοποιήσει, λόγου χάρη, ότι σε όλο το φάσμα από αριστερά προς τα δεξιά υπάρχουν άνθρωποι που υπερασπίζονται λυσσαλέα τα άδικα προνόμια ορισμένων κοινωνικών ομάδων, είτε αυτές είναι τα λεγόμενα «ρετιρέ» των ΔΕΚΟ είτε οι σύλλογοι των δικηγόρων, μηχανικών και άλλων «ευγενών» επαγγελμάτων. Έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο δύσκολο είναι να επιβληθεί οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτές τις κοινωνικές ομάδες και, επομένως, πόσο αναγκαία είναι η συμμαχία ενός όσο το δυνατό ευρύτερου φάσματος δυνάμεων προκειμένου να περάσουν ορισμένες αλλαγές. Έχουμε βρεθεί σε πολλές συζητήσεις να συμφωνούμε περισσότερο με τους δεξιούς παρά με τους αριστερούς συνομιλητές, και νομίζω ότι έχουμε αρχίσει να συνειδητοποιούμε ότι μ'όλες τις διαφορές απόχρωσης και γλώσσας, μπορεί να λέμε πολύ παρόμοια πράγματα με ορισμένους από τους πρώτους. Ένα απλό παράδειγμα: πολλοί ομνύουν στο δεξιό φιλελευθερισμό επειδή βλέπουν τις αποτυχίες του κράτους, δεν ανέχονται τα λεφτά των φορολογούμενων να σπαταλώνται, και πιστεύουν ότι με τη μεταβίβαση ορισμένων κομματιών του κράτους στον ιδιωτικό τομέα θα λυθεί ο γόρδιος δεσμός της διαπλοκής και της αργομισθίας. Άλλοι, αριστερά σκεπτόμενοι, βλέπουν στις αποτυχίες του κράτους την προδοσία του κοινωνικού συμβολαίου και την ιδιοποίηση από ορισμένες κοινωνικές κατηγορίες των Δημοσίων Αγαθών· και ελπίζουν σε μία επανίδρυση του κράτους που θα το απαλλάξει από όλα αυτά τα δεινά. Εκ πρώτης όψεως, οι δύο απόψεις διαφέρουν πολύ στο δια ταύτα· ποια υπηρετεί καλύτερα το λαϊκό συμφέρον; Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα ποια είναι η χειρότερη λύση από την άποψη του λαϊκού συμφέροντος: Η χειρότερη λύση είναι η διατήρηση της τωρινής κατάστασης, όπου πληρώνουμε ακριβά για δημόσια αγαθά που δεν έχουμε — αυτό δηλαδή που υποδεικνύει επί της ουσίας ο Τσίπρας με το φιλαράκι του τον Παπασπύρο και τους υπόλοιπους του ΠΑΣΟΚ που θέλει να μαζέψει στο κόμμα. Τώρα, μια πιο προσεκτική παρατήρηση θα δείξει ότι οι δύο απόψεις που αναφέρθηκαν δε διαφέρουν δα και τόσο πολύ, διότι καμία δεν εξηγεί λεπτομερώς με ποιον τρόπο, ιδιωτικό ή δημόσιο, θα καταλήξουν τα αγαθά στο λαό. Σε περιόδους ευμάρειας θα μπορούσαμε να συζητάμε περί των διαφορετικών προσεγγίσεων επί μακρόν. Σήμερα, σε συνθήκες κρίσης, το μόνο που έχει σημασία είναι ο κοινός παρονομαστής: η σημερινή κατάσταση των προνομίων και του διεφθαρμένου κράτους πρέπει να ανατραπεί ριζικά.

Τώρα, δεν ξέρω τι ακριβώς θα πει «δεξιοί φιλελεύθεροι», στην πραγματικότητα οι διαφορές μεταξύ όσων αυτοπροσδιορίζονται έτσι είναι όσο μεγάλες και οι διαφορές μεταξύ αριστερών, αλλά το θέμα μας δεν είναι αυτοί παρά μία μεγάλη μάζα πολιτών και σκεπτόμενων ανθρώπων, χωρίς ταμπέλες, που είναι έτοιμη να στηρίξει αλλαγές λογικές και ριζικές που θα έχουν θετική επίπτωση και στο πρόβλημα του ελλείμματος, και στο ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης, και στο μέγα ζήτημα (για αριστερούς, τουλάχιστον) της βελτίωσης των δημοσίων αγαθών. Δε θα μπω στη συζήτηση συγκεκριμένων αλλαγών, ιδέες υπάρχουν πολλές. Αυτό που δεν υπάρχει είναι: 1) πρωτοβουλία (να πάψουμε να είμαστε οι σχολιαστές των γεγονότων), 2) διάθεση συνεννόησης — ας το καταλάβουμε ότι οι αλλαγές απαιτούν συναινέσεις και όχι «αυτόνομες φωνές» και «αυτόνομες καθόδους στις εκλογές», 3) θάρρος και πυγμή και 4) νέα πρόσωπα με καλές ιδέες και διάθεση να προσφέρουν (δεν εννοώ ηλικιακά νέα, θυμίζω τον Καμίνη και τον Μπουτάρη). Πολλοί γνωστοί μου θεωρούν αστείο ότι περιμένω «πυγμή» από το συγκεκριμένο κόμμα· όσο για τα νέα πρόσωπα αυτά δυστυχώς δε θα προκύψουν εάν τα παλιά δε συνειδητοποιήσουν την ανεπάρκειά τους και δεν πάψουν να συμπεριφέρονται ως βουλευτές σε επετηρίδα. Με βάση όμως τη γενική ανυπαρξία υγιών πολιτικών δυνάμεων και την εκτίμησή μου σύμφωνα με την οποία το πολιτικό στίγμα μιας δημοκρατικής αριστεράς είναι πολύ κοντά στις δυνατότητες της κοινωνίας για πολιτικές συγκλίσεις, νιώθω την ανάγκη να απευθύνω μία τελευταία έκκληση.

Νίσυρος και γεωθερμία

Η έννοια της ανάπτυξης στην Ελλάδα ήταν πάντοτε άρπα-κόλλα, ρουμς του λετ, αυθαίρετα κλπ. Με βασικό χαρακτηριστικό την διαρκή αψήφιση των νόμων, σε αγαστή συνεργασία του διεφθαρμένου δημόσιου τομέα με μικρά και μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, αλλά πάντα σε βάρος του περιβάλλοντος και του συλλογικού μας μέλλοντος.

Αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις πολιτικές συζητήσεις, διότι αγνοώντας το βαδίζουμε το δρόμο προς την κόλαση εφοδιασμένοι με τις καλύτερες προθέσεις.

Αφορμή για αυτά τα σχόλια είναι μία συζήτηση που έγινε στο buzz σε σχέση με την προοπτική δημιουργίας ενός γεωθερμικού εργοστασίου ηλεκτροπαραγωγής στο ηφαίστειο της Νισύρου, ενός από τους ομορφότερους και πιο παρθένους τόπους της Ελλάδας. Δεν καταδικάζω καμία άποψη, είτε υπέρ είτε κατά, διότι στο κάτω-κάτω η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας είναι κατ' αρχήν θετική, και οι περιβαλλοντικές/κοινωνικές συνέπειες του λιγνίτη τεράστιες. Καταδικάζω όμως την υποκρισία όσων συζητούν για έναν τέτοιο τόπο-διαμάντι χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικότητες του ελληνικού κράτους, με πρώτους πρώτους τους εκπροσώπους του ελληνικού κράτους που δε θα είναι πουθενά την επόμενη μέρα για να λογοδοτήσουν. Υπάρχει και το προηγούμενο της Μήλου που είναι πολύ αρνητικό. Παραθέτω εδώ ένα παλαιότερο άρθρο τριών Νισύριων επιστημόνων που εξηγεί κάποιες από τις πιθανές επιπτώσεις ενός τέτοιου εργοστασίου.

Σημείωση: Δεν έχω καμία σχέση με τον συλλογικό «Πολυβώτη» που άνοιξε πριν δύο μήνες ένα ιστολόγιο για να παλέψει ενάντια στο γεωθερμικό εργοστάσιο. Αλλά τους συγχωρώ για την κλοπή του ψευδωνύμου και τους εύχομαι επιτυχία!

Νίσυρος και γεωθερμία: το πέρασμα στη βιομηχανοποίηση του νησιού.

Των Νίκου Νικολόπουλου, Ανδρέα Σφακιανάκη και Νίκου Φραντζή.

Αρίστος Δοξιάδης: How to grow the Greek economy.

Σε ένα νοσηρό περιβάλλον ανούσιων αντεγκλήσεων και αφορισμών, το οποίο έχει σκεπάσει όχι μόνο τον mainstream δημόσιο λόγο αλλά και την μπλογκόσφαιρα, οι ιδεολογικές ταμπέλες έχουν για μια ακόμα φορά υψώσει τεχνητά τείχη μεταξύ των υποκειμένων, με βασικό αντικειμενικό αποτέλεσμα η δημόσια συζήτηση και, κατ' επέκταση, η άσκηση πολιτικής (με τη γενικότερη έννοια, που συμπεριλαμβάνει την αντιπολίτευση, τον συνδικαλισμό κλπ) να παραμένει υπόθεση ατόμων και φορέων που εκπροσωπούν μειοψηφικές απόψεις και συμφέροντα, και να ακολουθεί την πεπατημένη διαφόρων αυτόματων πιλότων. Ο Αρίστος Δοξιάδης δημοσίευσε μία μελέτη που επιχειρεί να αναλύσει την συγκεκριμένη πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας, και να προτείνει λύσεις με βάση αυτήν. Η μελέτη αξίζει να διαβαστεί ολόκληρη· παραθέτω ένα απόσπασμα, όπου αναλύει τις δυνατότητες ανάπτυξης της μικρο-επιχειρηματικότητας:

2.2.3 Path 3 (Growth): Growth of micro-businesses.

The numbers are large here. Even a small increase in the average number of employees per

micro-business would make a big impact, on condition that the businesses produce

competitive products.

Very few specific provisions in the Memorandum support this path. Reforms in collective

bargaining as negotiated with the Ministry of Employment will not affect businesses of

under 50 employees, which shall still be bound by industry-wide contracts. Non-wage labor

costs remain as high as ever. The personal liability of business owners for failure is very high,

especially in small businesses. Personal income tax rates, which are most relevant for

businesses of a few employees, are prohibitive to growth (low corporate tax rates for

retained earnings are not relevant for micro business). All this must change, if enough micro-

business are to grow.

Equally, or more, important, would be a radical reduction of transaction costs. Not only is

the Greek environment extremely bureaucratic, but small firms also face inherently more

transaction costs, proportionately to their size, than bigger firms that have internalized

many transactions. They also have fewer resources to deal with bureaucracy, which means

that entrepreneurs spend an exorbitant proportion of their energy on this. Because standard

international “structural” prescriptions are weighted more to the needs of bigger firms,

eliminating such costs receives much less attention in the Memorandum than it should.

Ideally, in a friendly institutional environment, one would see in the agricultural sector

farmers combining small plots into larger viable businesses, by leasing or by cooperation. In

workshops, some innovators would hire associates to produce more sophisticated specialist

products or components. Some freelance application developers would grow into

employers. Services for tourists and for foreigners living in Greece would become more

innovative and organized, making the offerings more attractive; and so on.

Μεγαλοβδομάδα θλιβερή...

Νίκος Παπάζογλου (1948-2011)

Περί αυτογνωσίας

Του Γιάννη Σακελλαρίδη

Το συλλογικό κείμενο έξι αριστερών διανοούμενων που δημοσιεύτηκε στο «the books' journal» μπορεί ίσως να αποτελέσει σημείο καμπής για την ελληνική αριστερή σκέψη: Ποτέ ίσως εδώ και πολλά χρόνια δεν γράφτηκε ένα αριστερό μανιφέστο (δηλαδή κείμενο με αξιώσεις συνολικής ερμηνείας και πρότασης) με τόση δόση ρεαλισμού, αυτοπεποίθησης και ταυτοχρόνως ανύψωσης πάνω από κοντόθωρες ή ιδιοτελείς στοχεύσεις. Ή ίσως να γράφτηκαν, κι άλλα πολλά, αλλά να μην ήμασταν έτοιμοι να τα προσέξουμε και να τα διαδώσουμε. Διασκεδάζω αφάνταστα διαβάζοντας το ξεκίνημά του: οι νόμοι της φύσης υπάρχουν είτε μας αρέσουν είτε ότι, και το ίδιο ισχύει για τους νόμους της αγοράς. Με την απαραίτητη διευκρίνηση μετά, για λόγους κυριολεξίας, ότι δεν είναι ακριβώς έτσι.

Ίσως θα έπρεπε να αφήσουμε το κείμενο εδώ, επιτρέποντας στους αφελείς υπερασπιστές της αριστεροσύνης να αφρίζουν όσο θέλουν από τη λύσσα ή τον οίκτο τους, και στοχαζόμενοι το μέγεθος των συνεπειών που οφείλει να έχει η αναμέτρηση με την πραγματικότητα όπως την σκιαγραφούν οι συγγραφείς — τουλάχιστον για όσους επιζητούν να παρεμβαίνουν για την αλλαγή της πραγματικότητας και για όσους θέλουν να αισθάνονται ότι κατέχουν κάποιο ηθικό πλεονέκτημα. Νομίζω όμως ότι η δικαιολογημένη αγωνία των συγγραφέων για οριστική και άμεση υπέρβαση των μύθων, αγκυλώσεων και ασυνεπειών που τοποθετούν την Αριστερά όλο και περισσότερο στο περιθώριο, τους οδηγεί στην υποβάθμιση ορισμένων διδαγμάτων που η ιστορική εξέλιξη μάς παρέχει ανεξάρτητα από τις τραγικές αστοχίες των πολιτικών υποκειμένων, και τα οποία μπορούν να νοηματοδοτήσουν και να αναδείξουν τη διαφορετικότητα της πολιτικής τους πρότασης όταν αυτή έρθει σε αντιπαράθεση με τις υπόλοιπες κυρίαρχες δυνάμεις της κοινωνίας. Και καθώς η πρόταση, ή εν πάσει περιπτώσει η ιδεολογία, των συγγραφέων έχει ρητά αξιώσεις κοινωνικής ηγεμονίας, η έλλειψη αυτής της διάστασης μου φαίνεται άστοχη.

Θέλω να διευκρινήσω πως όσα θα γράψω δεν φαίνεται να επηρεάζουν καθόλου το «δια ταύτα», αυτό τουλάχιστον το «δια ταύτα» που συνάγω από το κείμενο σε συνδυασμό ίσως με άλλα κείμενα των ίδιων συγγραφέων. Εδώ έγκειται και η δυναμική, όχι μόνο του κειμένου, αλλά και της γενικότερης συγκυρίας: η αποκάλυψη της γύμνιας του βασιλιά έχει φέρει κοντά οπτικές των οποίων η ονομαστικές αξίες είναι αντίθετες, ενώ αντιθέτως έχει αποκαλύψει τα τεράστια χάσματα στόχων και μέσων που στην αμέσως προηγούμενη εποχή της πολιτικής ραστώνης καλύπτονταν υπό τη σκέπη της ίδιας ιδεολογίας. Αν όμως υπάρχει κάποια ελπίδα αυτό το «δια ταύτα» να περάσει από τα μπουντουάρ του διαδικτύου και μεμονωμένων ομάδων στο στίβο της δράσης (και, οφείλουμε να παραδεχτούμε, οι ελπίδες για να γίνει κάτι τέτοιο πριν από την απόλυτη βύθιση της χώρας στον πάτο της κρίσης είναι πενιχρές), αυτό δε θα γίνει με την απομόνωσή του από την οποιαδήποτε ιστορική προοπτική, αλλά μέσα από τη συνάρθρωσή του με γενικότερες ιστορικές διηγήσεις· πιο συγκεκριμένα, μέσα από τον ανταγωνισμό διαφορετικών ιστορικών διηγήσεων που όμως θα μπορούν να βρίσκονται σε διάλογο και να συγκλίνουν σε δράσεις κοινής αποδοχής. Αυτή είναι, νομίζω, και η μοναδική ουτοπία στην οποία μπορούμε να ελπίζουμε οι Έλληνες για το προσεχές μέλλον· από τον αναγνώστη που διατίθεται να συγκρατήσει ένα μόνο στοιχείο από το παρόν κείμενο, θα ζητούσα να συγκρατήσει αυτή την ελπίδα.

Η θέση μου είναι η εξής: η ιστορική εμπειρία και η έντιμη παρατήρηση δεν μας υποδεικνύει μόνο τους βασικούς κανόνες του οικονομικοπολιτικού παιχνιδιού (αυτούς που οι συγγραφείς ονομάζουν «νεοφιλελευθερισμό»), αλλά μας διδάσκει και πως οι κανόνες αυτοί είναι πολύ πιο ευρύχωροι απ' ό,τι συνήθως παρουσιάζεται. Επίσης, ότι αυτός που τους «παίζει» με βάση τις δικές του ανάγκες και δυνατότητες θα επιτύχει· αντιθέτως, ο σπασίκλας θα καταστεί, ούτε πολύ ούτε λίγο, αυτό ακριβώς που καταγγέλλουν και οι αριστεροί της ευκολίας: ένα ξέφραγο αμπέλι για την εξυπηρέτηση ντόπιων και αλλότριων συμφερόντων. Με βάση τη σημασιολογία των εννοιών που κυριαρχούν στο δημόσιο βίο, η απόσταση ανάμεσα στα δύο υποδείγματα είναι μικρή — όσο το σκαλοπατάκι που μερικοί θεωρούν ότι χωρίζει τη μετριοπαθή αριστερή αντιπολίτευση από το κυβερνών κόμμα. Με βάση μία πιο αντικειμενική ιστορική θεώρηση, η απόσταση είναι τεράστια — και πρέπει να αναδειχθεί.

Θα πάω και ένα βήμα παραπέρα: η ιστορία διδάσκει ότι ο καλύτερος τρόπος να παίξεις το σύστημα δεν είναι ως τζογαδόρος, αλλά με βάση ένα μείγμα συντηρητικών αρχών που θα μπορούσαν να θεωρηθούν και ως αριστερές: ισχυρό κράτος, δίχτυ κοινωνικής προστασίας, επένδυση στις υποδομές και την εκπαίδευση, προστασία του αδυνάτου· με προοδευτικές πρακτικές που θα μπορούσαν να θεωρηθούν και δεξιές: στήριξη της επιχειρηματικότητας, οικονομική ευελιξία, στοχευμένα επενδυτικά κίνητρα. Οι χώρες του ευρωπαϊκού βορρά με το ισχυρότερο κοινωνικό κράτος — Δανία, Σουηδία, Γερμανία — δεν είναι αυτές που κατέρρευσαν· έχουν όμως όλες τους έναν ισχυρό κρατικό μηχανισμό με λογοδοσία και αποτελεσματικότητα.^[1]

Η υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών ήταν πάντα προτεραιότητα για την Αριστερά — στα λόγια. Στην πράξη, μεταπολιτευτικά υπήρξε τουλάχιστον συνοδοιπόρος στην καταστροφή και κατασυκοφάντησή τους. Αν η κρίση προσφέρει μια ευκαιρία, είναι για την ταυτόχρονη συκοφάντηση των ληστρικών μοντέλων του καπιταλισμού-καζίνο, και την ανάδειξη ως μονοδρόμου της πραγματικής ανάπτυξης των δημοσίων αγαθών, με ό,τι κόστος και αν έχει αυτό για το κρατικοδίαιτο μοντέλο και τον κυρίαρχο ατομικιστικό τρόπο ζωής. Σε αυτόν τον στόχο έχουμε την ιστορία με το μέρος μας· ας αρχίσουμε να το συνειδητοποιούμε.

-----

^[1]
Όπως σημειώνει ο Π.Κονδύλης: «Καθώς ο αντικομμουνιστικός αγώνας της Δύσης διαξάχθηκε προγραμματικά στο όνομα του φιλελευθερισμού, εδραιώθηκε η οπτική απάτη ότι η κατάρρευση του απαρχαιωμένου κομμουνισμού ισοδυναμεί με τη νίκη του αειθαλούς φιλελευθερισμού.» Ο αστικός φιλελευθερισμός του 19ου αιώνα είχε όμως, υπό την πίεση και του κομμουνισμού, εκχωρήσει τη θέση του στη «μαζική δημοκρατία» με «τη δημιουργία του κοινωνικού κράτους και με τη βαθμιαία εκτόπιση των αστών ως κυρίαρχης ή κοινωνικά καθοριστικής τάξης από κατ' αρχήν ανοιχτές οικονομικές και πολιτικές ελίτ μεταβαλλόμενης συνθέσεως.» (Άρθρο: «Κομμουνισμός και 20ος αιώνας», στη συλλογή «Από τον 20ό στον 21ο αιώνα», εκδ. Θεμέλιο.) Αυτό όμως το πρότυπο της μαζικής δημοκρατίας είναι που καταρρέει σήμερα, όπως βάσιμα ισχυρίζονται κάποιοι.